«رسالة قوشیریه»

«رسالة قوشیریه» اثر معروف صوفی اسری 11. ابوالقاسم قوشیریست. در سالهای 1059-60 به زبان عربی نوشته شده است. به تعبیر خود قوشیری «رسالة قوشریه» دستوری برای سالکان راه طریقت می‌باشد. «رسالة قوشیریه» از دو فصل و پنجاه و چهار باب عبارت است. در فصل اوّل عقیده‌های صوفیان راجع به اصول تصوّف، توحید و صفتهای صوفیان بیان شده‌اند. فصل دوّم نتیجه و خلاصه‌های فصل اوّل است. در «رسالة قوشیریه» شرح حال و نقل افکار 83 نمایندة مشهور عهد اوّل تصوّف (از ابراهیم ادهم تا ابن عطای رودباری) ذکر شده است. قوشیری همچنین در آخر رساله‌اش در بارة یکچند صوفیان معاصرش نیز معلومات داده است. مؤلف ضمن شرح تعبیرات تصوّفی نمونه‌ای چند از تعلیمات اهل تصوّف نیز آورده است. دیگر بابهای «رسالة قوشیریه» از احوال، مقامات، آداب، معاملات، اخلاق و عنعنة تصوّف بحث می‌کند. همچنین مسئله‌های طریقت صوفیّه، کرامات آنها و دیگر مع-لومات راجع به سلسلة تصوّف تعبیر و تأویل شده‌اند. «رسالة قوشیریه» یکی از مأخذهای مهم و معتبر تاریخیست.
بینا به معلومات محقّقان عصرهای میانه، قوشیری هنگام نوشتن رساله‌اش از اثر استادش عبدالرحمان سولمی «طبقات-اس-صوفیّه» استفاده نموده است. می‌گویند، که شیخ عطّار هنگام «نوشتن وتزکیرت-ال-اولیا» از «رسالة قوشیریه» استفاده کرده است. شاید چولّابی هجویری نیز ضمن تألیف «کشف-ال-محجوب-ل ارباب-ال-قلوب» از آن غذای معنوی گرفته باشد.
نمونة زیاد متنهای زبان فارسی «رسالة قوشیریه» در ایران و هندوستان و دیگر کشورها به طبع رسیده‌اند. م. خزرتقولاو.