ریپکا (rypka) یان (28. 5. 1886، کرامیرجیج، چکوسلواکی-29. 12. 1968، پرگه) ، ایرانشناس و ترکشناس چک. دکتر فلسفه (1910). اعضای حقیقی اف چکوسلواکی (از سال 1936). انیویرسیتیت وینه را سال 1910 ختم کرده است. یکی از اوّلین خادمان علمی انستیتوت شرقشناسی چکوسلواکی (از سال 1929) و عضو هیت تحریریة جرنل علمی شرقشناسی «اrchiv orientalni»
(«آرشیو آرینتلن») بود. اوّلین کار علمی او ترجمة یک حکایت «بهارستان» جامی میباشد. سپس به ترکشناسی مشغول بود.
دیری نگذشته ایرانشناسی شغل اساسی ریپکا گردید. ریپکا مؤلف تدقیقات بسیار علمیستّ. علیالخصوص، تدقیقات کالّیکتیوی «تاریخ ادبیات فارس-تاجیک» (به زبان چیی، 1956، 1963) ، که با راهبری ریپکا صورت گرفته است، در فعالیّت علمی او موقع کلان دارد. این اثر به زبانهای نیمیسی (1959) ، انگلیچی (1968) ، روسی (1970) ، پالیکی (1970) ترجمه و نشر شده است. در چکوسلواکی و بسیار مملکتهای خاریچیوجی به تدقیقات ریپکا بهای بلند دادهاند. ریپکا در غرب اوّلین شخصی بود، که مسئلة میراث ادبی مردم ایرانینجاد را از نو به میان گذاشته، پس از شرقشناسان ساویتی، زیرا میراث مشترک فارسها و تاجیکها دانست. ریپکا س. عینی را زیاده احترام میکرد، با بسیار ادبیاتشناسان تاجیک رابطه داشت، کارهای همکسبانش را در بارة ادبیات تاجیک میپسندید. ریپکا اعضای فخری بنیاد فرداًگ ایران، دکتر فخری انیویرسیتیتهای ورشوه، پریج، وینه، تهران، اعضای فخری جمعیّت تاریخ و زبانشناسی ترکیه بود. او در بسیار سمپوزیوم و کانگریسّهای بینلخلقی اشتراک کرده است. لوریت-موکا-فات به نام کلیمینت گاتولد، دارندة آردین ریسپوبلیکه (چکوسلواکی) .
ل .: بیلیه و. . اثر گرانبها، گزیتة «معارف و مدنیت»، 2 سینت. 1967؛ ت ا ب ا ر آ و س. ، یان رыپکه تدقیقاتچی ادبیات فارس و تاجیک، گزیتة «تاجیکستان ساویتی»، 28 مهای 1966؛ ردجباو 3. ، خراماو ا. ، آکادمیک و ین و رыنکی-80 لیت. گوزیتة «کمونیست تدجیکیستنه»، 28 میه 1966؛ yidnimeye jan rypka، prague، academia، 1967؛ ویسکه j. ، jan rypka. czechoclovak iran 1st and turkologist ،. ar-chiv orientilni، 1969، vol. 37، j6 3.
و. بیلن.
Инчунин кобед
سفی ابوالعلا عبدالمؤمن جاروتی
سفی ابوالعلا عبدالمؤمن جاروتی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، لغتنویس فارس-تاجیک (عصر 15). در …