ریزیرفارد ایرنیست

ریزیرفارد (نی1یگ!اگس1) ایرنیست (30. 8. 1871، بریتواتیر، زیلندیة نو-19. 10. 1937، کیمبریج) ، فیزیک انگلیس. اعضای جمعیّت پادشاهی لاندان (1903). برای خذمتهای شایان علمی رتبة لارد نیلسان را گرفت (1931).

سال 1894 انیویرسیتیت کریستچیرچ (زیلندیة نو) را ختم کرد. ریزیرفارد سالهای استودینتی راههای استفادة موجهای الکترومگنیتی را در تلگرافیه تدقیق کرد و دیتیکتار مگنیتی لپّشهای الکترومگییتی ساخت. بعد ختم انیویرسیتیت در لبارتاریة کویندیش کار کرد و آن جا با راهبری ج. ج. تامسان پراسیسّ یونیزه گازها را آموخت، به تدقیق حادثة رادیواکتیویت شروع نمود. در کفیدره‌های فیزیکة انیویرسیتیتهای مانریل (1897) و منچیستیر (1907) کار کرد. سال 1919-87 پروفسور انیویرسیتیت کیمبریج و دیرکتور لبارتاریة کویندیش.

ریزیرفارد اساساً یدرای اتم را تدقیق کرده است. ریزیرفارد ‌افکنیشات مادّة رادیواکتیو را تدقیق کرده، نشان داد، که حامل قسم اساسی انرژیه ذره‌های داخلیتامی می‌باشند. ریزیرفارد  مقرّر نمود، که ‌افکنیشات کارپوسکولیری از دو حصّه ‌، یعنی به استیلاق ا-شعاع و ر-شعاع عبارتند. ریزیرفارد نشان داد، که تس-شعاع سیل الکترونها و ا-شعاع اتمهای گیلیی می‌باشند. سالی1900 محصول کاستن ردیی را کشف نمود، که آن منبعد ایمنسیه نای گرفت.           ریزیرفارد  سال 1903 یکجایه با رادیوخیمیک انگلیس ف. سادّ نظریه‌ی را پیش نهاد، که موافق آن حادثة رادیواکتیویت چون حادثة خود از خود ویرانشوی اتم مادّه شرح یافت. ریزیرفارد  سال 1908 برای این کشفیاتش مکافات نابیلی گرفت. ریزیرفارد  پراکنش ا-ذره‌ها را (هنگام از مادّه گذشتنشان) آموخته، خلاصه برآورد، که در مرکز اتمها یدرای گرانوزن مثبتزریدناک جایگیر است. سال 1911 او مدل سییاروی اتم را پیش نهاد: در مرکز-یدرای مثبتزرید جایگیر است و در اطراف آن از روی مدار الکترونهای منفیزرید حرکت می‌کنند.

در اساس این، سال 1913 ن. بار نظریة اتم و سپیکترها را بنیاد کرد. سال 1919 ریزیرفارد  بار اوّل نشان داد، که المنتها را به طور صنعی هم ویران کردن ممکن است. ریزیرفارد  اتمهای نیتروژن را با ا-ذره‌های فوق‌السرعت بمبه‌باران کرده دید، که آنها به اتمهای آکسگین تبدل یافته‌اند. در این وقت یدراهای فوق‌السرعت هیدروژن، که با تکلیف ریزیرفارد  پراتان نامیده شدند، پریده رفتند. سال 1921 موجودیّت ذرّة خنثی-نییتران را هم پیشگویی کرد.

ریزیرفارد  تشکیلاتچی بااستعدادی بود؛ یک گروه فیزیکهای معروف (از جمله پ. ل. کپیسه و یو. ب. خریطان) شاگردان اویند. اعضای بسیار آکادمیهای علمی، از جمله اعضای فخ-ری آکادمی فنهای سایوز ساویتسکیخ ساتسیلیستیچیسکیخ ریسپوبلیک ا.ج.ش.س. بود.