ربلی فرنسوه

ربلی (rabelais) فرنسوه (1494، نزدیکی شنان-9. 4. 1553، پ­ریج) ، نویسندة فرنسوی. از عایلة حقوق‌شناس. در جوانی راهب بوده، سپس در انیویپسیتیتهای فرنسیه تحصیل کرده، علمهای گوناگون را آموخته است. دکتر علمهای طبّ (1537). در ابتدای فعالیّت ایجادی‌اش (1532) «افاریزمزا» بوقرات را با توضیحات به نشر تییار کرده است. سپس به ایجاد اثر مهم خود «گرگنتیوه و پنتگریو­ال» (عبارت از 5 قسم) پرداخته، تا آخر عمرش تألیف آن را ادامه‌ می‌داد. چار جلد اوّل اثر سالهای 1533-1552 نشر شده است. ربلی، که از علمهای حقوق، طبّ، فیلولوژی، پیدگاگیکه و اَرخیالوگیه (باستان‌شناسی) زمانش وقوف کامل داشت، اثر انسیکلوپدی آفریده است، که تمام حیات مدنی دورة احیای فرنسیّه را دربر می‌گیرد. در رمان اخلاق، علم، بی‌حقوقی و تنزّل دنیای فرسودة فئودالی مذمّت شده است. ربلی دنیای کهنه را زیر تنقید گرفته، گمنیزم، تهدّود حیات، انسان و امکانیّتهای بی‌آخر او را وصف کرده است؛ جمعیّت خیالی آزاد و پیشقدمی را تصویر نموده است. ربلی و قهرمانان او بر ضد دنیابیزاری، برای انکشاف همجیهتة شخصیت انسان مبارزه می‌برند. ربلی یکی از استادان بزرگ مضحکه در ادبیات دنیاست. تأثیر او به ایجادیات ل­فانتین، مالیر، ر. رالّن کلان است.

اس .: گرگنتیوة پنتگریوال، م. ، 1966.

د .:        به خ ت ا ن ا. ، توارچیستوا ف. ربلی ا نرادنیه کولتوره سریدنیوی­کاویه ا رینیسّنسه، م„ 1965.