پیدیتریه (از یون. رis، رaidos-کودک، بچه و iatreia-معالجه) ، علمیست، که آناتومیه و فیزیولوژیة ارگانیزم بچه، بیماریهای بچگانه، راههای معالجه و پیشگیری این بیماریها را میآموزد. شرایت گیگیینی برای انکشاف معتدل جسمانی و معنوی بچگان ضرور را یک ساحة مستقیل پیدیتریه-به اصطلاح گیگیینة بچگان و نورسان میآموزد.
بعزی قاعده و دستورها عاید به نگاهوبنّ بچگان و طبابت بیماریهای بچگانه در مأخذهای قدیمة مصر، بابلستان، هندوستان و غیره ثبت شدهاند. معلومات نسبتاً مکمّل عاید به بیماریهای بچگانه در اثرهای دُختُران یونان قدیم به نظر میرسند. مثلاً، در کتاب بوقرات «در بارة طبیعت بچه» دایر به دندانبراری و عاملهای اساسی فیزیولوژی و بیماریهای اعضای هاضمة بچگان معلومات هست. ذَکریای راضی، ابن سینا دایر به پرهیز، بهداشت و بیماریهای گوناگون بچگانه و معالجة آنها اظهار عقیده کردهاند. در عصرهای 15-17 در اوراپه عاید به بیماریهای بچگانه نخستین کتابهای مخصوص تألیف گردیدند.
در انکشاف پیدیتریه در عصر 18 دُختُران انگلیس و. کداگن، گ. ارمسترانگ، م. اندیروود، ه. سینّیر و دیگران حصّة ارزنده گذاشتهاند. اوّلین بیمارخانههای بچگانه در ابتدای عصر 19 تأسیس یافتند. پیدیتریه همچون علم مستقل کلینیکی در نیمة دوّم عصر 19 تشکّل یافت. در آخر ا. سر 19 و ابتلای عصر 20 در بسیار مملکتهای اوراپه، شمه و کنده مکتبهای پیدیتری تأسیس یافتند. نخستین محقّقان پیدیتریه در روسیه س. گ. زیبیلین، ن. م. امبادیک-مکسیماویچ، ن. ا. ناویکاو و دیگران بودند. یکمین بیمارخانة بچگانه در پیتیربورگ (1834) و کفیدرة بیماریهای بچگانه در آکادمی طبّی جرّاحی (1869) تشکیل کرده شد. با تشبث ن. ا. بیستراف در پیتیربورگ (1885) و ن. ف. فیلتاو در مسکو (1892) نخستین جمعیّتهای دُختُران بیماریهای بچگانه تعسیس یافتند.
بعد غلبة ریویوالیوتسیة کبیر سوسیالیستی آکتیبر پیدیتریه تدریجاً به ساحههای گوناگون تقسیم شد. یک قطار مؤسسههای طبابتی و پرافیلکتیکی بچگانه، انسییتوتهای تدقیقات علمی و غیره تشکیل یافتند. در ا.ج.ش.س. محافظت مادران و کودکان، محافظت سلامتی بچگان و نورسان، محافظت جنین تا تولد و غیره به راه مانده شد. در رونق پیدیتریة ساویتی گ. ا. سپیرنسکیی، و. ا. مالچناو، ا. ا. کالتیپین. 3. پ. سالاویاو و دیگران سهم ارزنده گذاشتند. جمعیّت عمومیاتّفاقی علمی و طبّی دُختُران بچگان در ا.ج.ش.س. از سال 1925 عمل میکند. تدقیقاتها عاید به پیدیتریه در انستیتوت پیدیتریة ایت ا.ج.ش.س. (مسکو) ، انستیتوتهای. تدقیقات علمی پیدیتری ریسپوبلیکهها، اینچنین کفیدرههای پیدیتریة انستیتوتهای طبّی و انستیتوتها برده میشوند. مسئلههای پیدیتریه در جرنلهای «پیدیتریه» (از 1934) ، «واپراسы آخرنы متیرینستوه ا دیتستوه» (از 1956) و غیره انعکاس مییابند.
در تاجیکستان کمک منتظم طبّی رسانیدن به کودکان بیمار فقط در دورة ساویتی امکانپذیر گردید. در سالهای هاکیمیّت ساویتی مؤسسههای تبابتی و پرافیلکتیکی خیلی ترقّ کردند. در رونق پیدیتریه و تییار کردن کدرهای محلی در ریسپوبلیکه حصّة عالمان س. یه. شفیرشتیین، س. ف. شراکاو، و. س. ویل گ. ا. لیوینه و دیگران کلان است. سال 1942 در انستیتوت دولتی طبّی تاجیکستان کفیدرة بیماریهای بچگانه تأسیس یافت، که آن عاید به مسعلههای کلنیک و معالجة ورجه، ترباد و بیماریهای جگر کودکان، مسئلههای خوراکدیهی، خونگذرانی و غیره تدقیقاتها میبرد.
بعد تأسیس فکولتیت پیدیتریه و کفیدرة پیدیتریة این فکولتیتّ (1958) دایرة موضوعهای تدقیقات علمی پیدیتریه وسیع گشت. مسئلههای اکتولی پیدیترهای تاجیک اینهایند: خصوصیت جریان کلینیکی، ایتپاپتاگینیز و معالجة علّت گُردة بچگان (گلامیرولانیفریت، پییلانیفریت) ، اصولهای نو تشخیص خالیتسیستیت، جهتهای گوناگون پنیومانیه و انیمیه در کودکان خردسال، سیستم امّوناگینیز در حالتهای گوناگون، جهتهای گوناگون گیمتالاگیه، هپاتیت ویروسی و غیره.
در تاجیکستان سال 1976 157 پالیکلینیکة بچگانه، 6205 کت ستتسیانری برای بچگان و 11 سنتاریة بچگانه موجود بود. در این مؤسسهها بیشتر از 1148 پیدیترها کار میکردند. جمعیّت ریسپوبلیکوی پیدیترها از سال 1942 وجود دارد. در ریسپوبلیکه منتظم کنفرانسهای علمی و عملی پیدیترها گذرانیده میشوند.
د. . گالدفیلد ا. یه. . آچیرک پا استاری پیدیتری و ا.ج.ش.س.، م. ، 1970؛ ستفیلاکاکّاوыی زبالیونیه و دیتیی رنّیگا وازرسته، د. ، 1975؛ یکوباوه م. م؛، کلنیک ا دیگناستیکه دیفّوزناگا گلامیرولانیفریته و دیتیی، د. ، 1976؛ خسهنوه ک. ا. ، م ا ر آ ک ا ل آ و ا ا. م. ، کرتینه کراف و نارمی ا و پتالاگی و دیتیی جیتیلیی پمیپه، د. ، 1977.