پیوستهای آرگنیکی متالها

پیوستهای آرگنیکی متالها، پیوستنای شیمیاییی، که در آنها اتم یگان متال با اتا­م کربن بی‌واسطه پیوست شده است. پیوستهای آرگنیکی متالها از روی بند متال کربن (م-س) به دو گروه چودا می‌­شوند: 1) پیوستهای آرگنیکی المنتهای بسیط (عادّی) یا خود غیر متوسط و متوسط (با کربن بند عادّی-آ بند حاصل می‌کنند)؛ 2) پیوستهای آرگنیکی المنتهای متوسط، که در آن­ها بند م-س در نتیجة به آربیتلهای نامکمّل d (یا 1)-ا متالها گذشتن یه-الکترونهای لیگندها (سا، کرباگیدریدهای ارا­متی، ایتیلین، اسیتیلینی، سیکلاپینتدیینیلی و غیره) به وچود می‌آیند. چنین پیوستخا یه-کامپلیکس نامیده می‌شوند.

لهال از پیوستهای آرگنیکی متالها این گروه یکم حاصله‌های li، na، ک، rb، cs، be، mg، ca، sr، ba، zn، gd، hg، al، ga، تی، go، sn، pb، sb، bi، as و متوسط ti، v، mn، cu، ag، au، pt پرّه آموخته شده‌اند. خاصیتهای این پیوستخا از روی سرشت بند م-س، که آن در نوبت خود اساساً از طبیعت متال (م) و اینچنین از سرشت و عدد ردیکلهای آرگنیکی، که با اتم متال علاقه‌مندند، وابسته است. مثلاً، در پیوستهای آرگنیکی متالهای عشقاری، عشقارزمینی، zn، cd، ai بن­د m-س سخت پالیریزسیه شده است، در ضمن این زرید مثبت قسماً در م و زرید منفی قسماً در س جایی گرفته است. از این جهت است، که این گونه پیوستها خیلی فعال بوده، از تأثیر آب و آکسگین وی­ران می‌شوند. پیوستهای آرگنیکی متالهای گوروخ یکم را با اصولهای زیرین حاصل می‌کنند:

4) ریکسیة گلاگنلکیل یا گلا-گینریلها با م: rhal+2م-► rm++imhal، در این 40 م-li، be، mg، al، ca، hg و p. ، r-ردیکل الکیل یا اریل، hal-گلاگن.

2) ریکسیة بین گلاگنید می‌­تلّ و گلاگنلکیلها در اشتراک نتریی: md3+3rcl+3na-^nacl+-fimrs و غیره.

کسریّت پیوستهای آرگنیکی متالهای گوروخ یکم (غیر از پلیمر (نا) در حل‌کننده‌های آرگنیکی حل می‌شوند. پی­وستهای hg؛، so، pb زهرناکند.

پیوستهای آرگنیکی متالها به ریکسیه‌های آکسیدشوی، کامپلیکسحاصل‌کنی، خود از خود آک­سید و برقرارشوی (دیسپراپارسیانی) ، دیزلکیلانی داخل شده، به مادّه‌های آرگنیکی، س03 و غیره تأثیر می‌رسانند.

پیوستهای اریلی و الّیلی ب­رای یک قطار متالهای متوسط، از قبیل ti، v، سگ، mn، fe، سا، ni، cu، nb، mo، ru، rh، pd، ته، pt، au معلومند. آنها اساساً با راههای زیرین حاصل می‌شوند:

1) سنتز با استفادة ریکتیو گرینیر (rimghal، r=سن3|س2ن3 و hal-گلاگن). 2) ریکسیة کامپلیکهای انیانی متالها با حاصله‌های گلاگنی مادّه‌های آرگ­نیکی و غیره.

در پیوستهای آرگنیکی متالهای گروه دوّم اتم متال با همة اتمهام کربن سیستم یه-الکترونی تأثیر متقابله دارد. فیرّاسین، دیبینزالخرام، سیکلابوتدییناهنتریکربانیل نمونه‌های این گروه پیوستهای آرگنیکی متالها  میباشыد. نظریة کلاسیکی ولینت برای توصیف شیمیایی نوع مذکور پیوستها به کار نمی‌آید (نگرید ولینت). آموزش مکمّل پیوستهای آرگنیکی متالهای گروه دوّم-ل-کامپلیکسها سال 1951 با کشف فیر­راسین[(یه-‘cehehfe] یه-دیسیگکلاپینتدیینی آهن cap شده، منبعد همچون ساحة علی‌حده ترقّی یافت. راههای گوناگون حاصل نمودن ل-کامپلیکسها کشف شده‌اند. تدقیقات یه-کامپلیکسها در حلّ بسیار مسئله‌های شیمی آرگنیکی نظریه‌وی، به مانند انکشاف مفهوم ارامتی، با متالهای. متوسط پیوست شدن مادّه‌های از جهت ترمودینامیک نااستوار (سیکلابوتدیین، سیکلااکتتریین و غیره) ، مسئلن توتامیریة ولینتی و عموماً بند شیمیایی رل اساسی را بازید.

وسولهای اساسی حاصل کردن یه-کامپلیکسخا:

ریکسی‌ام بین cshsna و گلاگنید متالهای متوسط.
ریکسی‌ام بین کربنیل متالها با عالیفین و دیگر یه-لیگندها. اکثر یه-پیوستهای متالهای متوسط نیز از تأثیر آب و آکسگین هوا ویران می‌شوند. بنا بر این با آنها در محیط بیاکسیگین-گازهای انیرتی یا نیت­راگی کار باید کرد. پیوستهای آرگنیکی متالها در سنتز آرگنیکی استفاده می‌شوند؛ آنها در اکثر پراسیسّهای صناعت شیمی بهترین کتلیز­تار به حساب می‌روند. بسیار پیوستهای آرگنیکی متالها همچون دارووار، مادّه‌های انتی­سیپتیکی و باکتریسیدی، اینچنین به صفت انتیدیتانتار سوزیشواری موتوری و ستبیلیزتار پالی­میرها استفاده می‌شوند. با یاری پیوستهای آرگنیکی متالها برای صناعت نیمناقیلقا متالهای خالص استحصال می‌کنند، پرده و رویپوشهای متالی می‌گ-رند.

اید به سنتز، آموزش خاصیتهای شیمیایییو فیزیکی و تطبیق پیوستهای آرگنیکی متالها  در انیویرسیتیت دولتی تاجیکستان و انستیتوت شیمی آکادمی فنغهای pیسپوبلیکة ساویتی cاتسیلیستی تاجیکستان تدقیقات می‌برند.

دبیات: متدы المنتاارگنیچیسکایی خی­می، مسکو، 1963-65؛ شیمی متالاارگ­نیچیسکیخ ’ سایدینینیی، مسکو، 1964؛ نات­تاو ف. ، ایلکینساو دج. ، ساوری­مینّیه نیارگنیچیسکیه شیمی، تام 1-3، مسکو، 1969؛ گرین’ م. ، متالاارگنیچی­سکی سایدینینیه پیریخادنыخ المنتاو، مسکو، 1972.