پراکتالوژی

پراکتالوژی (از یونانی proktos-سوراخی عقب و… لوژی) ، قسمت طبّ کلینیکییست، که بیماریهای رودة غفس (از جمله رودة راست) -ناسور، علّت سوراخی عقب، بوا­سیر، پراکتیت، کالیت جراحتی، گرنولمتازی و کترلیم رودة غفس، قبضیت و غیره را می‌آموزد. بیماریهای پراکتالاگی را جرّاحان، تیرپیوتها (گستراانتیرالاگها) و انفیکسیانیستها طبابت می‌کنند. عاید به بیماریهای پراکتالاگی در اثرهای بسیار دُختُران قدیم و اساهای میانه، به مانند بوقرات، سیلس، ابن-سپنا و دیگران معلوماتهای زیادی گرد آورده شده است. نخستی کتابهای مخصوص ساحة پراکتالوژی در نیمة دوّم عصر 19 نشر شدند. اوّلین مؤسسة طبّی مخصوص برای معالجة بیماریهای پراکتالاگی سال 1835 در لاندان (گاس­پیتل حضرت مرک) ساخته شد. در روسیه بیماریهای پراکتالاگی را در شعبه‌های بامارخانه‌های کلان و کلنیکهای جرّاحی عمومی معالجه می‌کردند. در انکشاف پراکتالوژی وطنی کارهای عالمان روس س. پ. فیداراف، و. ر. بریسیف و دیگران رل کلان بازیدند. در سالهای حاکمیت ساویتی مکتبهای کلان علمی-مرکزهای اساسی تییار کردن پراکتالوژیها تشکیل کرده شد. در نزد بعضی انستیتوتهای تکمیل اختصاص دُختُران نیز کورسهای پراکتالوژی موجودند. در ا.ج.ش.س. لبارتاریة تدقیقات علمی پراکتالاگی مسکو و کلنیک وزارت نگهداری تندرستی رسفسر (از سال 1965) مؤسسه‌های اساسی و معالجوی پروبلمهای پراکتالوژی به شمار می‌روند. متریالهای تدقیقات علمی عاید به مسئله‌های پراکتالوژی در جرنلهای «خیرورگیه» (از سال 1925) ، «ویستنیک خیرورگی ام. ا. ا. گری­کاوه» (از سال 1885) و غیره نشر می‌شوند. پراکتالاگهای مملکتهاپ گوناگون را آکادمی بینلخلقی پراکتالوژی (از سال 1949 سالی یک مراتبه کانگ­ریسّ می‌گذراند) و جمعیّت بینلخلقی آموزش بیماریهای رودة گفس و راست (از سال 1964 در 2 سال یک مراتبه کانگریسّ می‌گذراند) متّحد می‌کند.

د .: امینیف ا. م. روکاوادستوا پا پراکتالاگی، ت. 1-3، کویبыشیف، 1965-73.