پرافیلکتیکه

پرافیلکتیک، پیشگیری، در طبّ، چاره‌های پیشگیریکننده‌ای است عاید به محافظت و مستحکم نمودن سلامتی آدم. پرافیلکتیکه دو خیل می‌شود. پرافیلکتیکة شخص (گیگیینة شخصی در زندگی و استحصالات) و پرافیلکتیکة جمعیّتی (تدبیرهایی، که برای محافظت سلامتی کال­لیکتیو روانه کرده می‌شوند). مفهوم پرافیلکتیکه و شکلهای عنیق تطبیق آن در دوره‌های گوناگون انکشاف تاریخی جمعیت وابسته به شرایط ساخت جمعیّتی و دولتی، اینچنین درجة پیشروی علم تغییر می‌یافت. آن از قدیمولییام در سرچشمه‌های طبّ خلقی معمول است. طبیبان مشهور ز­مان گذشته پیشگیری باماری را یکی از وظیفه‌های مهم طبّ می‌شماریدند. مثلاً، در اثرهای ابن سینا «ال قانون» و اسماعیل جرجانی «ذخیرة خوارزمشاهی» مسئله‌های گیگیینة شخصی، حفظ سلامتی و پرهیز عاقلانه موقع مهم را اشغال می‌کنند. توصیه‌نامه‌های این اثرها عاید به گیگی­ینه حالا هم اهمیت خود را گم نکرده‌اند. تدقیق اساسهای علمی پرافیلکتیکه در عصر 19 cap شدند. به این آموختن رل محیط بیرونه برای cap زدن بیماری، موفقیّت ایپیدیمیالوژی، گیگیینه، فیزی­الوژی، اینچنین هرجانبه استفاده بردن غایه‌‌های جمعیّتی در طبّ کلینیکی کمک رسانیدند. مفهوم حاضرة پرافیلکتیکه سیستم چاره‌های دولتی، طبّی و جمعیّتی را دربر می‌گیرد، که مقصدشان برطرف نمودن عاملهای به سلامتی انسان ضررآور و همه‌طرفه انکشاف دادن قوّة جسمانی و معنوی آدم می‌باشد. در ا.ج.ش.س. غایه طبّ پرافیلکتیکی در همة حجّتهای پراگرمّة پرتیه و حکومت قید گردیده، در کانستیتوتسیة ا.ج.ش.س. و کانستی­توتسیة ریسپوبلیکه‌های اتّفاق قانونی گردانیده شده است. پرنسیبهای پرافیلکتیکه در اساس قانونهای ا.ج.ش.س. و ریسپوبلیکه‌های اتّفاقی عاید به نگهداری تندرستی (1969) بیان کرده شده‌اند. این پرنسیبها یاری بی‌پول طبّی، در زندگی و استحصالات تشکیل کردن ترتیب خوب سنیتری و گیگیینی، برطرف نمودن سببهای معیوبشوی، بیماریهای کسبی، تربیة همه‌طرفة جسمانی و غیره می‌باشند. نیگ. نیز امور سنیتری و ایپیدیمیالاگی و محافظت مادران و کودکان. تدبیرهای پرافیلکتیکی را در کنسولتتسیه‌های زنانه، بچگانه، تولدخانه‌ها، باغچة بچگان و آرگنهای معارف سنیتری نیز می‌‌اندیشند. در تاجیکستان مرکز تشکیلی و متدی دایر به تطبیق نمودن غایه‌‌های طبّ پرافیلکتیکی در عملیه، مؤسسه‌های تعلیمی، تدقیقات علمی طبّی (انستیتوت دولتی طبّی تاجیکستان، انستیتوت تدقیقات علمی ایپی­دیمیالوژی و گیگیینه، انستیتوت گست­راانتیرالوژی اف رسّ تاجیکستان) ، ان­ستیتوت تدقیقات علمی مؤسسه‌های طبابتی و پرافیلکتیکی (بیمارخانه‌ها، دیسپنسرها، سناپیدستنسیه، خانه‌های معارف سنیتری) و غیره می‌­باشند.

د .: سیمشکا ن. ا. ، ازبر. پرایزو. ، م„ 1967؛ سالاویف 3. ن„ وا­پراسы ساتسیلنایی گیگیینы ا زدروااخ­رنینیه، ازبر. پرایزو. ، م. ، 1970.

. س. ستاراو.