پرافیسّار (لاتینی professor-معلم) ، عنوان علمی، وظیفة معلم مکتب عالی یا خادم مؤسسة علمیست. اصطلاح «پروفسور» بار اوّل در امپراتوری ریم استفاده شد (میانة عصر 1 تا میلاد آخر عصر 5 میلاد) ، که در آن معلم مکتبهای گرمّتیکی و بیان نطق را پروفسور مینامیدند. عصرهای 17-18 عنوان پروفسور در مکتبهای روسیه هم رسم شد. در مکتبهای عالی و مؤسسههای علمی-تدقیقاتی ا.ج.ش.س. دایر به دادن عنوان پروفسور اوّل کمیسیونهای کولیفیکتسیانی کمیسریتهای خلقی قرار میکردند. با قرار سکخ ا.ج.ش.س. از 26 آوریل 1938 فونکسیههای آن به کمیسیون عالی اتّیستتسیانی داده شد. عنوان پروفسور حالا موافق «نظامنامة عاید به ترتیب دادن درجة علمی و عنوان علمی»، که ساویت وزیران ا.ج.ش.س. از 29 دسامبر 1975 تصدیق کرده است، داده میشود. پروفسور را ساویتهای مخصوص علمی مکتبهای عالی و مؤسسههای علمی پیشنهاد میکنند. در رسّ تاجیکستان حالا (1985) 169 پروفسور هست. در بعضی مملکتها (مثلاً، اوستریه، بلژیک، یوگاسلویه، رفگ و غیره) معلمان مکتب میانه را نیز پروفسور مینامند.