پریزمة نیکال، حکایه، اسباب آپتیکییست، که چون پالیریزتار و انلیزتار استفاده میشود و از خود فقط شعاعهای خطّی پالیریزتسییشدة سمت پالیریزتسییشان مویین را (نیگ. پالیریزتسیه) میگذراند. سال 1828 فیزیک انگلیس و. نیکال (w. nicol) کشف کرده است. آن را از شپت اسلندی (سسا3) در شکل پریزمة چارّویه میسازند، که دو کنج مقابلخابیدهاش 68° میباشد. پریزمه را از روی ختی، که به رویه کنجش 68° پیرپیندیکولیر است، بریده به دو حصّه جودا میکنند و در دو قسم حاصلشده را سیقل داده، آنها را به همدیگر با بلزم کندی میچسپانند. از بس که نشاندهندة شکست بلزم کندی از نشاندهندة شکست شپت اسلندی خرد است، شعاعهای طبیعیی، که به آن تحت کنج کلانتر از کنج حدودی میافتند، پرّه انعکاس میشوند و شعاعهای دیگر (شعاعهای پالیریوتسییشده) از پریزمه نشیکسته میگذرند. پریزمة نیکال در جهاز آپتیکی استفاده میشود.