پیزامیتر

پیزامیتر (از یونانی piezo-می‌فیشورم و… متر) ، آلتیست، که از تأثیر فشارهای گیدراستتی­کی تغییر یافتن حجم مادّه‌ها را چِن می‌کند. چِنکنیهای پیزامیتری را برای گپریفتن معلومات در بارة تزییق‌پذیری (چندیری حجمی)-ا مادّه‌ها، ب­رای تدقیق کردن دیگرمّه‌های حالت، گزارشهای فزوی و دیگر پراسیسّهای فیزیکوی و شیمیایی استفاده می‌برند. پیزامیترها از روی پرنسیب کارشان 2 خیل می‌شوند. در پیزامیترهای نوع یکم مسّة مادّة تدقیقشونده م دائمی بوده، حجم آن v با دگرگون شدن فشار ر و حرارت ت تغییر می‌یابد. این نوع پیزامیتر ظرف دیوارغفسی را می‌ماند، که مادّة تدقیقشونده را در آن می‌فیشورند؛ آن را برای مویین کردن تزییق‌پذیری گاز، مایع و جسمهای سخت استفاده می‌برند. در پیزامیترهای نوع دوّم م تغییر می‌یابد و حجم ظرف (با مادّة تدقیقشونده) نه. در چنین پیزامیترها تزییق‌پذیری مایعات غلیظ و جسمهای سخت را نه، بلکه فشار (ر) را چِن کرده، بعد بزرگی م-را بعد هر یک تغییریابی م (مثلاً، با راه برکشکنی) موییین می‌کنند. برای مویین کردن تزییق‌پذیری مایعات و جسمهای سخت در فشارهای بلند (ر ش 108-1010 ن/م2) پیزامیترهای پلونجیری یا پارشینی را استفاده می‌برند. در کپل (2) پیزامیتر فشار به پارشین) تأثیرکوپنده توسط محیط (4) به مادّه‌ای، که تزییقپزیریش را باید مویین کنیم (ه) ، می‌گذرد. از روی قیمت حجم v، که به قیمت فشار موافق می‌آید، تزییو‌پذیری مادّة مطلوب مویین کرده می‌شود.

در مورد فشارهای ر > 109– 1010 ن/م2 تزییقپزیری را با اصولهای دیگر (مثلاً، با اصولهای تحلیل رینتگیناستروکتوری) مویین می‌کنند. با تأثیر فشارهای گیدراستتیکی تغییر یافتن ‌اندازه‌های خطّی جسمها را پیزامیترهای خطّی نشان می‌دهند. اصطلاح پیزامیتر را به علم سالهای 20 عصر 19 فیزیک انگلیس ج. پیر­کینس و فیزیک دنییگی ا. x. ایرستید داخل کرده‌اند. انکشاف میگبعدة پیزامیتریه در عصر 19 در تدقیقات علمی عالمان روس گ. ف. پرّات، ه. x. لینتس، د. ا. می‌ن­دیلییف، در کارهای فیزیکهای فرن­سوی ه. پمگه و و. رینا؛ در عصر 20، در تدقیقات فیزیک نیمیم گ. تمّن، فیزیکهای امیریکایی ت. ریچردس و پ. بریدجمیل انعنکاس یافته‌اند.