آزادیهای دموکراتی نارمههای سیاسی و حقوقییست، که موقع شخص را در دولت مویین میکنند. کانستیتوسیة ا.ج.ش.س. و کانستیتوسیة ریسپوبلیکههای اتّفاقی و اوطانامی به گرجدنهای ا.ج.ش.س. بهر به ساویتهای دیپوتتهای خلقی و آرگنهای دیگر انتخابی دولتی انتخاب کردن و انتخاب شدن حقوق میدهند.
برای منفعتهای خلق و به مقصد موس-تهکم گردانیدن و ترقّی دادن ساخت سوسیالیستی به گرجدنهای ا.ج.ش.س. آزادی سخن، مطبوعات، مجلسها، میتینگها، نمایشها در کوچه و غیره داده شده و این آزادی قانونی گردانده میشود. آزادیهای دموکراتی یکجایه با دیگر آزادیهای شخصی دموکراتی (دخلناپذیری شخصیت، منزل، مخفی بودن مکاتبه) یکی از اساسهای مهمترین ستتوس حقوقی گرجدنهای ساویتی میباشد.
دولت ساویتی نه فقط آزادیهای دموکراتی گرجدنها را اعتراف میکند، بلک آنها را با راه به محنتکشان و تشکیلاتهای آنها دادن بناهای جمعیّتی، کوچه و میدانها، انتشار اخبارات، امکانیّت استفادة مطبوعات، تلویزیون و رادیو تأمین میکند و عملی میگرداند. آزادیهای دموکراتی اینچنین به گرنتیههای ایدئولوژی و تشکیلی و حقوقی نیز مالکند.
ازادیهای دموکراتی به گرجدنهای ساویتی امکان میدهند، که در حیات خواجگی، دولتی و مدنی مملکت فعالانه اشتراک کنند. گرجدنینهای ا.ج.ش.س. به واسطة عملیگردانی آزادی سخن مرام و مقصد خود را آزادانه اظهار میکنند. آنها امکان دارند در محاکمة لایحههای قانونهای مهمترین، مبادلة دانش و تجربه، پیشنهاد کردن تکلیفها به کار اداره، موس-سیسه، تشکیلات، کالخوز و ساوخاز دخلدار و غیره اشتراک نمایند.
ازادی سخن با آزادی مطبوعات علاقة عضویی دارد. مطبوعات در ا.ج.ش.س. به منفعت معارف و تربیة ایدهوی و سیاسی محنتکشان خذمت نموده، کمبودیهای کار اپپرت دولتی و شخصان علیحدة منصبدار را تنقید میکند. گرجدنهای ساویتی میتوانند آزادانه در مطبوعات با تکلیفها و ملاحظههای تنقیدی برآمد کونند. دولت ساویتی برای محنتکشان و عملی گردانیدن آزادیهای دموکراتی آنها همة شرایطهای ضروری را م و-هییا میکند.
سرف نظر از منسوبیّت نجادی و ملّی همة گرجدنهای ساویتی حقوقهای برابر دارند. تطبیق این حقوقها با سیاست هرجانبه انکشاف دادن و به هم نزدیک شدن ملّت و خلقیتهای ا.ج.ش.س.، در روح وطندوستی ساویتی و انتیرنسیانلیزم سوسیالیستی تربیه نمودن گرجدنها، با امکانیّت استفاده بردن زبان مادری و زبانهای دیگر خلقهای ا.ج.ش.س. تأمین کرده میشود. برای هرگونه مخدودکنی بیواسطه و بواسطة حقوقها از روی علامتهای نجادی و ملّی، مقرّر نمودن افضلیّت بیواسیته یا بواسطه، اینچنین همه گونه ترغیبات برتریّت نجادی یا میللی، دشمنی یا بیاعتنایی موافق قانون جزا داده میشود.
کانستیتوسیههای مملکتهای ’ خارقی سوسیالیستی نیز برای گرجدنهای خود حقوق و آزادیهای وسیع را پیشبینی کردهاند.
در کانستیتوسیههای دولتهای امروزة برجوزی حقوق و آزادیهای بسیار برجوزی و دموکراتی ذکر یافتهاند، که واسطة عوامفیریبیند. مبارزة صنف کارگر، پرتیههای کمونیستی و کارگری دولتهای برجوزی برای آزادیهای دموکراتی حقیقی دوام دارد.