استراوسکیی نیکاله‌ای الکسی­ویچ

استراوسکیی نیکاله‌ای الکسی­ویچ (29. 9. 1904، دیهه ویلیة حاضره ریان آستراوسکیی ولایت روینسک-22. 12. 1936، ماسک­وه) ، نویسندة ساویتی روس. از عایلة کارگر.

عزای پرتی‌ام کمونیست از سال 1924. سال 1919 به صف کُمسومول دا­خیل شده، با خواهش خود به فرانت رفت. در قسمهای بریگدة سوارة گ. ا. کاتاو­سکیی و ارمی‌ام 1-ام سواره جنگیده است. پس از خذمت حربی در برقرار نمودن خواجگی خلق اشتراک کرد. سالهای 1923-24 در ریانهای سرحدی اکراینه به کارهای کُمسومولی راهبری می‌نمود. سال 1928 بعد بیماری وزنین نابینا شد. آستراوسکیی با تمام قوّه برای حیات مبارزه می‌برد و خودآموز می‌کرد. در حالت نابینایی اثر «آب و تاب یافتن پولاد» را (قسم 1-1932، قسم 2. 1934، نشر پُرّه‌اش 1935؛ فیلم همنام، 1942، «پویل کارچگین»، 1957؛ ترجمة تاجیکی‌اش 1938، 1979) آفرید.

در سیمای قهرمان اساسی رمان «آب و تاب یافتن پولاد» پویل کارچگین شخصیت نویسنده تجسم یافته است. نویسنده از تخییولات بدیعی و حجّتدا استفاده برده، آبرز و منظره‌های دارای اهمیت بلند بدیعی را آفریده است. یگانگی عضوی منفعتهای شخصی و جمعیّتی، غایه‌ناکی کمونیستی و ارادة شکست‌ناپذیر به کارچگین مدد می‌کنند، که فاجعه برای جنگ‌آور مدهش-از قطار برآمدن را برطرف نه-ماید. برای چندین نسل جوانان ساویتی و جوانان پیشقدم خارجی کارچگین همچون آبرز نمونة عبرت خذمت کرده است. رمان سالهای جنگ بزرگ وطنی و در اییام حیات آسایشته رل سفربرکنندگی را بازید و در تشکّل آبرز قهرمانان جوان ادبیات ساویتی تأثیر کلان رسانید.

استراوسکیی سالهای 1934-36 به ایجاد رمان سه‌جلدة «زادگان طوفان» (کتاب اوّل را به آخر رسانده است؛ ترجمة تاجیکی‌اش 1939، 1958) مشغول شد. رمان واقعه‌های آخری  سالهای 1919 و اوّل 1920 در غرب اکراینه به وقوع آمده و بلندشوی شعور روالوتسیانی محنتکشان را انعکاس کرده است. اثرهای آستراوسکیی به بسیار زبانهای خلقهای ا.ج.ش.س. و خارجی ترجمه شده‌اند. سال 1935 به آستراوسکیی عنوان حربی کمیسر بری­گده داده شد. با آردین لنین مکافاتانیده شده است. لوریت مکافات لنینی (1966).

در مسکو (از سال 1940) و ساچ (1937، که آن جا نویسنده سالهای 1928-36 زیسته است) و در زادگاه او موزیّهای یادگاری آستراوسکیی گشاده شو­ده‌اند.