ارتاکلز

ارتاکلز (از یونانی orthds-راست و klasis-شکستشوی) ، مینیرل جنسافرین از گروه شپه‌های دشتی. ترکیب شیمیایش ک[alsiso*]. در ترکیبش آمیخته‌های na (تا 8% najo) ، بعضاً و وه به مقدار کم fe، سه، rb، cs و غیره دارد. سیستم کریستلّبندی‌اش ماناکلینی؛ کریستلّهایش پریزمشکل.

رنگش گلابی روشن، زرد بورتاب، بعضاً سرخ؛ جلایش شیشه‌گون. سختی‌اش 6-6، 5؛ زیچی‌اش 2550-2580 کیلوگرم/متر3. آرتاکلز یکی از اساسیترین مینیرلهای ترکیبی جنسهای مگموی است؛ تودة کریستلّهای کلان آن در رگهای پیگمتیتی وامیخورد. اکثر در پراسیسّ می‌تمارفیزم ریگیانلی و کانتکتی به وجود می‌آید. آرتاکلز را همچون اش­یای خام در صناعت شیشه و سفالات استفاده می‌برند.