آرانها، د خ ا ن گ ا ر (خود ک عوروخ گویند) ، خلقیست، در پشتهکوه چخاته-نگپور (هندوستان) در بنک خلقهای مونده. در هندوستان گروههای نه چندان کلان آرانها در شتت آریسّه، بینگل غربی، اسّم مسکنند. شمارهاشان 1، 4 میلیون نفر (1978). زبان آرانها به عایلة زبانهای درویدی منسوب است.
در دین آرانها هندویه با دین و آیینهای قدیمة قبیلوی درآمیخته است. مشغولیّت اساسیشان دهقانیست. آرانها بعضی عنصرهای اولادی و قبیلوی را محفوظ داشتهاند. جماعههای دهات آرانها را شوراهای انتخاب-پنجیتها اداره میکنند.
دبیات: نرادы یوجنایی ازی، مسکو، 4963.