اقسرایی در ثمرکند

آقسرایی، یادگاری میاعماری در ثمرکند (عصر 15). دخمة سلالة تیموریان. بعد آن که در عشرتخانه و مقبرة گور میر برای دفن امیرزاده‌ها دیگر جایی ن­ماند، ابوسعید (1449-69) و سلطان احمد میرزا (1469-94) آقسرای را ساختند. مقبره از خشت پخته ساخته شده، با گچ پرداز یافته است. آقسرایی از یک تالار کلان و خانه‌چه‌های خرد-خرد طاقپوش عبارت است. در تگ تالار کلان دخمه‌ای وجود دا­رد. در ساختمان آقسرایی اصول و بازیافتهای معماری عصر 15 استفاده شده‌اند.

گونبز تالار اساسی به چار رواق کلان، رواقچه‌های بین آنها و طاقهای با شرفه و لوحه‌های گچکاری زینت یافته تکیه می‌کند. داخل بنا با اصول کندل آرایش یافته است: بیشگر رنگخای سفید، کبود و زرحلی استفاده شده، شکل نقشها نفیس و متناسبند و قریب تکرار نشده‌اند. مثلاً، در یکی از رواقها 67 خیل نقش گل استفاده شده است، که یکی به دیگری مانند نیست. آرایش قسم بیرونی عمارت انجام نیافته است: استخوانة خشتّرک آن ناتمام مانده است. آقسرایی یکی از نمونه‌های نادر آثار معماری عصر 15 به شمار می‌رود.