ایلة خرد

عایلة خرد، شکل اساسی آی­لة حاضره‌زمانیست، که جای عایلة کلان را گرفته است. از زن و شوهر، فرزندان خانه‌دارنشدة آنها عبارت بوده، بعضاً خویش و تبا­ر بی‌پرستار را در بر می‌گیرد. پیدایش عایلة خرد در آسیای منیانه به میانه‌های هزارة 1 میلاد راست می‌آید. تا روالبتسیة کبیر سوسیالیستی اکتبر به عایلة خرد مناسبتهای پدرشاهی خاص بود. بعضی سرداران بای عایلة خرد دو-سه و از این زیاد زن داشتند. در نتیجة خواجگی علی‌حده تشکیل ندادن پسران عایلة خرد به عایلة کلان تبدل می‌یافت.

در بین تاجیکان هم عایلة خرد شکل اساسی عایله می‌باشد. عادتاً بعد چند وقت تویی پدر و مادران عایلة نو را با چیز و چارة ضروری تأمین کرده، خواجگیش را چو­دا می‌کنند. در اکثریّت عایله‌ها بعد خانه‌دار شدن خواجگی پسر خود را چودا نمی‌کنند. اگر ک­سی خانه‌داماد کند، عایلة نو در حولی (خانه)-ا خسر و خوشدامن زندگی می‌کند (نگرید نیز نکاح، عایله)