نوریستانیها

نوریستانیها، اهالی اساسی ناحیة کوهستانی نورستان، شمال شرقی افغانستان. یک قسم نوریستانیها در مضافات چیترال و در پا-کستان نیز زندگی می‌کنند. شماره‌اشان قریب 125 هزار نفر (1978). از قبیله‌های کتی، ویگل، اشگونی، پرزون، ومه و غیره عبارتند. نوریستانیها با یکی از زبانهای گروه هندوارانی گپ می‌زنند.

میر عبدالرحمان آخر عصر 19 کشور نوریستانیها را ضبط نموده، دین اسلام را زوراً جاری کرد، ولی در بین بعضی نوریستانیها تا حال دین و آیینهای تا اسلامی باقی مانده است (پرستش آتش، قوّه‌های فوق‌البیطعه، اجداد و غیره). مسلمانان گردو اطراف نوریستانیها را کافر و سرزمینشان را کافرستان می‌نامیدند.

هالا سرزمینشان را نورستان و خود مردمش را نوریستانیها می‌نامند. مشغولیّت اساسی نوریستانیها دهقانی (گندم. جو، ارزن، مشنگ، جواری) و چارواداریست. باغ و تاکداری و هنرمندی نیز رواج یافته است. در بی­ن قبیلة پرزون زنان با دیهقا-نی، مردان با چارواداری مشغولند. در بین قبیله‌ها به طبقدا جداشوی اهالی (اشراف و طایفة غلامان هنرمند) پرزور می‌گردد.

دبیات: نرادы سریدنیی ازی، مسکو، 1957؛ گریونبیرگ ا. ل. ، نوریستن. ایتناگر­فیچیسکی ا لنگویستیچیسکی زمیتک، «سترنы ا نرادы واستاکه»، 1971.