نیکل (لات. niccolum)! ni، المنت شیمیایی گروه 8 سیستم دوری مندلیف. رقم اتم 28، مسّة اتمی 58، 70. نیکل طبیعی از آمیختة 5 ایزوتوپ ثابت عبارت است: 58ni (67، 76%) ، 60ni (26، 16%) ، 61ni (1، 25%) ، 63ni (3، 66%) ، 64ni (1، 16%). hیکیلpo اوّلین مراتبه سال 1751 خیمیک شوید ا. کرانستیدت حاصل نموده است. نیکل 5، 8 • 10-3% قشر زمین را تشکیل مینماید. بیشتر از 53 مینیرل نیکل معلوم است. نیکل متال سفید نقرهتاب، یازنده و قیش است. زیچیاش 890 کگ/م3 (در 20°س)؛ t گود. 1453°س؛ t جوش تقربن 3000° س. نیکل از جهت شیمیایی با fe، سه، اینچنین س و متالهای اصیل مانند بوده، در پیوستهای شیمیایی ولینت تغییریابنده (اکثر وقت 2-ولینته) دارد.
با آکسگین در 500 ° س به ریکسیه داخل میشود. در حالت کوفته باشد، در هوا میسوزد. هنگام گرم کردن با گلاگنها (x) پیوست. شده nix2، با بوغ فسفر ni3p2، در بوغهای s سوخته ni 3 sj 2 حاصل مینماید. نیکل با n2 حتّی در 1400° س نیز پیوست نمیشود. نیترید نیکل ni 3n-po با راob از بالای nif2، nibr2 یا نbrtk خاکb تفسان (445° س) گزرانیدن nh3 حاصل نمودن ممکن است. نیکل در h2so4 و نس1 سست و در hno3-ا سیراب با آسانی حل میشود. قریب همة نمکهای با کیسلاتههای زور حاصلکردة ni در آب نغز حلشوندهاند. اکثر نمکهای نیکل هنگام 600-800° س گرم کردن تجزیه میشوند. عشقارهای زور به نیکل تأثیر نمیکنند.
پیوست کامپلیکسی نیکل با دمیتیلگلیاکسیم (c4h7ا2n2) j ni در کارهای تدقیقاتی برای مویین نمودن ni استفاده میشوند. قریب 80%-ا نیکل استحصالشونده را (غیر از ا.ج.ش.س.) از معدنهای سلفیدی میس و نیکلدار حاصل میکنند، نیکل را اساساً برای حاصل نمودن خولههای سخت، زنگنزننده، تکنیکة رکیتی، تجهیزات گزاتوربینی، کانستروکسیههای ریکتارهای اتمی، استحصال اکّومولیتارهای عشقاری، غولبه، اپّرتهای مخصوص شیمیوی و غیره استفاده میبرند. نیکل یکی از میکروالیمینتهای مهم بوده، در رستنیها 5، 0 • 10-5% (نسبت به مسّة خشک) ، در ارگانیزم هیوانات خشکیگرد 1، 0 • 10-ب %’ و هیوانهای آب 1، 6 • 10-4% مسّة آنها را تشکیل میدهد. نیکل در هیوانات در جگر، پوست، غدودهای اینداکرینی بیشتر دچار میشود. خصوصیت فیزیولوژی نیکل پرّه آموخته نشده است.
د .: و آ ی ن ا ر ا. ا. ، بیولوگیچیسکیه رل میکروالیمینتاو و ارگانیزمی جیواتنыخ ا چیلاویکه، م. ، i960؛ ریپپ ر. ، چ ا ت یه یه و ا. ، نیارگنیچیسکیه خیمیه، ت. 2، متالы، م. ، 1972.