نیدا

ندا (ار. -بانگ، فریاد، آواز، خطاب) ، یکی از حسه‌های نطق است، که هیجان و حسیات گوناگون و هیجان اراده را افاده می‌کند. مثلاً: ایی! وایی! هایی! آفرین! و غیره ندا از حسه‌های مستقل‌معنای پتق با آن فرق می‌کند، که وظیفة نامینتیوی ندارد، تنها علامت و اشاره‌ نطق بوده، برای افادة تأثّرات آدم نسبت به حادثه و واقعات محیط اطراف و یا برای افا­دة طلب، نیت و خواهش، امر و فرمان خذمت می‌کند؛ در وظیفة اساسی‌اش اعضای جمله شده نمی‌تواند و از جهت سینتکسیسی با اعضاهای جمله علاقة گرمّتیک ندارد.

نیدا از کلمه‌های یاری‌دهنده با آن فرق می‌کند، که مناسبت بین کلمه‌های جمله را افا­ده نمی‌نماید و همچون واسطة علاقة بین آنها خذمت نمی‌کند. نداها از روی معنا ایماتسیانلی (افاده‌کنندة حسیات و هیجان) و ایمپرتیفی (افاده‌کنندی  اظهار اراده) ، از روی ساخت اصلی و مشتق می‌شوند. نداهای اصلی از یک یا دو-سه آواز عبارتند، شکل تکرار دارند: ه، ا، آ، ایه، آه، وایی، به‌ای-به‌ای، په-په و غیره نداهای مشتق از حسه‌های مستقل نطق به وجود می‌آیند: افسوس! دقّت! خاموش! کلمه‌های دعوتی به هیوانات، پرّندگان (ه‌ای، چو، باش، کیش، تو-تو و غیره) نیز به گروه نداها داخل می‌شوند.

د .: زبان ادبی حاضرة تاجیک. لیکسیکالوژی، فونتیکه و مارفالاگیل، ک. 1، د. ، 1973.