نیشزنی، نیشزنّ تخم، رشد تخم، پراسیسّ از حالت آرامی به فعالیّت پرشدت حیاتی گذشتن تخم، که در نتیجة آن چنین سبزیده، نونهال تشکّل مییابد؛ مرحلة ابتدایی آنتاگینیز رستنی میباشد. نیشزنی فقط هنگام بودن مقدار کافی نمی، آکسگین، حرارت مویین گرمی و بعضاً ریجیم مویین روشنایی به عمل میآید. نیشزنی با افزایش مبادلة مادّهها در جنین و اینداسپیرمه توصیف میشود. هنگام به تخم رسیدن آب آن ورم کرده، فیرمینتهایش فعال گشته، جریان تعادل مادّههای ذخیروی (آهر، روغن، سفیدهها) و اساساً تجزیة آنها به قند، کیسلاتههای روغن، امیناکیسلاتهها شدّت مییابد.
ین باشد، تخم را با انرژیه و مادّههای پلستیکی تأمین مینماید. بعد ورم کردن تخم جنین آن نیش میزند. عادتاً، اوّل ریشه میسبزد، که آن پوست تخم را سوراخ کرده میبرآید. سپس در بعضی رستنیها گیپاکاتیل (این دم تخمپلّه و سرموغچه به روی خاک میبراید) و در رستنیهای دیگر ایپیکاتیل (تخمپلّه در زیر خاک میماند و به روی خاک فقط سرموگغچه میبرآید) نمو میکند. احتیاط تخم به آب هنگام نیشزنی به ترکیب شیمیایی و غیره حالت فیزیولوژی تخم وابسته است. هنگام نرسیدن آکسگین، مثلاً، مدّت دراز در آب نگاه داشتن یا سفالک بستن خاک در تخم اسپیرت ایتیل، کیسلاتة شیر، امّیک و دیگر مادّههای برای جنین ضررناک حاصل میشوند.
تعسیر حرارت به نیشزنی تخم نه تنها به نمی آن و شدّتیابی مبادلة مادّهها، بلکه به تغییر تناسب تنظیمکنندة روشد رستنیها نیز وابسته است. مثلاً، هنگام گرم کردن چگت یا چارمگز زمینی (ارخیس) ، که نو گُنداشته شده است، مقدار انگیبیتارهای رشد آن کم و نیشزنی تخم تیز میشود. برای تیزانیدن نیشزنی تخم بسیار رستنیهای دیگر، برعکس، تأثیر حرارت پست گرمی (نیگ. سترتیفیکتسیة تخمی) ، که در نتیجة آن مقدار گیبّیریلّینها و غیرهها امگیزة رشد رستنیها میافزاید، ضرور است.
برای نیشزنی تخم بعضی رستنیها غیر از نمی، آکسگین و حرارت مساعد، روشنی سپیکتر مویین نیز ضرور است. مثلاً، نور سرخ نیشزنی تخم کاهو، صنوبر، شلخه را مینگیزد، نور اینفرهسرخ باشد، برعکس، آن را بازمیدارد. حتّی برای نیشزنی تخم یک رستنی، که از یک خوشه گرفته شده است، شرایطهای گوناگون محیط ضرور است. تخم بعضی رستنیها با وجود در شرایط مساعد بودنشان نمیسبزند. سبب نسبزیدن تخم این است، که آنها یا از حالت آرامی نبرآمدهاند یا پوست سخت آنها آکسگین و آب را به جنین نمیگذراند.
نیشزنی تخم برابر به غذاگیری اوتاترافی گذشتن نونهال به اتمام میرسد. پس، موهییا کردن شرایط مساعد برای نیشزنی تخم، یعنی بهتر گردانیدن قابلیّت سبزش تخمی یکی از شرطهای هاسیل بلند میباشد.