نیعمت سلطان‌محمّد نایی

نعمت سلطان‌محمّد نایی (معروف به نعمت نایی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، حافظ، مشّاق و موسیقیدان عصر 17 تاجیک. زادگاهش بخارا، در دهلی فوتیده است. چند مدّت در مدرسه‌های بخارا تحصیل کرده، علمهای موسیقی، بدیع، قافیه، صرف و نحو، ریاضیات را از خود نموده است.

نیعمت سلطان‌محمّد نایی سبک خاص سرایندگی و نوازندگی و تصنیفات زیادی داشت (مخصوصاً برای نه‌ای). برای تکمیل هنر و شناسایی با اهل موسیقی هند به دهلی رفت. در هندوستان موسیقی مردم این سرزمین را آموخته، در زیر تأثیر آن آهنگ و ترانه‌های زیادی («ریختة نایی»، «راک نایی»، «صوت نایی»، «پیشرو نایی» و غیره) تصنیف نمود. نعمت سلطان‌محمّد نایی اینچنین موسیقی کلاسیکی هند «سنسیت» را آموخته، در اساس نواهای روحبخش آن اثرها ایجاد کرده است. در نظریة موسیقی اثری دارد با نام «تحفت-ال-الحان»، که آن در خصوص شکل و نوعهای موسیقی تاجیک و هندی بحث می‌کند.