نظارت تخمی سیستم تدبیرها عاید به وزارت صفت تخمی زراعت خواجگی قشلاق در پراسیسّ استحصال، نگاهداری و به کشت تییار کردن آن. در اتّحاد شوعروی نظارت تخمی یکی از قسمهای اساسی سیستمههای پلنی تخمیپروری میباشد. از تدبیرهای دولتی (انسپیکسیههای دولتی عاید به تخمی عملی مینمایند) و داخلیخاجگی (خواجگیها و پویکتهای تخمیتییارکن به عمل میبرارند) عبارت است. نزارت تخمی اهمیت کلان عملی دارد، زیرا به بلند برداشتن صفت تخمی و با تخمی کاندیتسانی (استاندارد) طعمی نمودن کشتزار کمک میکند.
ست. وزارت تخمی را در جهان اوّلین مراتبه عالم نیمیس ف. نابّی سال 1869 در شهر ترندت (سکسانیه) تشکیل کرد، در روسیه (در نزد باغ باتنیکی اساسی پتربورگ، حالا انستیتوت باتنیکة اف اتّحاد شوعروی) اوّلین ست. عاید به سنجش تخمی سال 1877 با فعالیّت باتنیک ا. ف. بتلیو تعسوس یافت.
در اتّحاد شوعروی، اکت سال 1926 «در بارة وزارت دولتی عاید به تخمی کارخانههای سودا قبولکردة سکخ رسّ و، وخوستوّ اکتو ک، آنونگذاری آود به ن. ت. بود. س. 1932 خمو م و-اسّوسخاو وهاارتو تخمی به سوستیمو یگاوه تبدول یافت، کو به آو اوس-پیکتسویو دولتکو عموموّتّوفاتسی آود به تخمو در وهادو کمیسریته خل کی زراعت (کخز)-و اتّحاد شوعروی راهبری میکرد. سال 1934 کخز-ا اتّحاد شوعروی با تخمی قابولیّت سبزیششان سنجیدهشده گذرانیدن کشت زراعت خواجگی قشلاق را پیشبینی کرد. سال 1965 لبارتاریههای وزارت توخمی به انسپیکسیههای دولتی عاید به تخم تبدل داده شدند، که انسپیکسیة دولتی عاید به تخمی نزد وزارت خواجگی قشلاق اتّحاد شوعروی راهبری میکرد. در اتّحاد شوعروی قریب 3300 انسپیکسیه (از آن جمله 3118 ریانی) موجود است. در تاجیکستان 1 انسپیکسیة دولتی، 4 ولایتی، 35 ریانی عمل میکند (1978). این مؤسسهها صفت تخمی زراعت خواجگی قشلاق را (غیر از چگت، که صفت آن را ست. و لبارتاریههای نزد زوادهای پَختهتازهکنی تفتیش میکنند) میسنجند و به قاعدههای تخمیپروری در کالخوز و ساوخازها نظارت میکونند. خواجگی و مؤسسههای وزارت تخم اصول یگانة استانداردی تدقیق تخمی را به کار میبرند.
ینسپیکسیههای دولتی عاید به توخم تازگی، قابلیّت سبزش و نمو، نمی و وزن 1000 دانه تخمی را میسنجند. ‘
د .: ف ا ر س آ و ا م. ک. ، سیمیینای
کانترال، م. ، 1969؛ سیمینه ا پاسداچنыی متریال سیلسکاخازییستوینّыخ کولتور، م. ، 1973.