نزریة کینیتیکی گازها

نظریة کینیتیکی گازها فصل فیزیکة نظریه‌ویست، که با متدنای ستتیستیکی خاصیتهای گازها را در اساس تصوّرات دایر به ساخت مالیکولوی گاز و قانون مویین تأثیر متقابل مالیکوله‌های آن می‌آموزد. تحت مفهوم نظریة کینیتیکی گازها عادتاً نظریة پراسیسّ­های ناموازینت را می‌فهمند، ن­زریة حالتهای موازنت باشد، به مکانیکة ستتیستیکی موازی­نت منسوب است. نظریة کینیتیکة گازها خود گازها، آمیختة گازها، اینچنین پلزمه را در بر می‌گیرد. اساس نظریة کینیتیکی گازها را نیمة دوّم عصر 19 ل. بالسمن گذاشت.

گز نسبت به مایع و جسم سخت سیستم عادّی می‌باشد و حرکت حرارتی مالیکوله‌ها (اتمها) در گازها از حرکت حرارتی مالی­کوله‌ها در جسم سخت و مایعها خیلی فرق می‌کند. مسافة بین مالیکوله‌های گاز به حساب میانه از اندازة آنها خیلی زیاد است. تأثیر متقابل بین مالیکوله‌ها فقط مورد بی‌واسطه نزدیک شدن آنها-هنگام برخورد مالیکوله‌ها به عمل می‌آید. وقت بر­خورد مالیکوله‌ها از وقت دو آزاد آنها (فاصلة بین دو برخور­د په‌ای در په‌ای) خیلی کم است، از این رو اکثر وقت مالیکوله‌های گاز آزاد حرکت می‌کنند.

در نظریة کینیتیکی گازها فشار، دیفّوزیه، گرمی‌گذرانی برین ایفّیکتهای میکروسکاپ چون قیمتهای میانة تأثیرات همة مالیکوله‌های گاز تدقیقشونده معاینه کرده می‌­شوند. برای حساب کردن این ق-متهای میانه بالتسمن فونکسییی

→ →

تقسیمات f (v، r، t) را جاری کرد، کی

→

به سرعت مالیکوله‌های گاز v و کا­اردینته‌های آنها r، اینچنین وقت t وابسته می‌باشد. این فونکسیة تقسیمات f  زیچی احتمالی جایگیرش

→

وی یگان مالیکولة امپولس ر داشته را در لحظة وقت t در نقطی

→

گ-ا فضا افاده می‌کند. فونکcیة تقسیمات  f  تابع معادلة کینیتیکی بالسمن است. معادلة بالس­من فقط با گازهای به قدر کافی تُنُک تطبیق می‌شود. در حالت موازنت ستتیستیکی هیگام نبودن قوّه‌های بیرونه فونکسیة تقسیمات فقط از سرعتهای مالیکوله‌ها وابسته است و تقسیمات مکسویلّ نام دارد. وظیفة اسا­سی نظریة کونتی گازها از مویین کردن نمود فونکسیة تقسیمات f عبارت است، زیرا دانستو f (v، r، t) برای حساب کردن بزرگیهایی، که حال­ت گاز و پراسیسّهای در آن گزه-رنده (سرعت میانة ذره‌ها، کا­افّیسیینتهای دیفّوزیه، غلظت، گرمی‌گذرانی و غیره) امکانیت می‌دهد (نیگ. کینیتیکة فیزیکی). م و-عادلة بالسمن معادلة اساسی نظریة کونتی گازها می‌باشد و به واسطة آن مسئله‌های زیرین حل کرده می‌شوند: حساب کردن کاافّیسیینتهان کینیتیک؛ ترتیب دادن معادله‌های گیدرادینمیکه و غیره. رل اساسی را در نظریة کونتی گازها راه میانة دو آزاد ῑ

  یر آ می‌نماید. وی را با عدد میانة برخورد خمچون مسافة میانة i (در وقت t) ، که ما­لیکوله در دو برخورد په‌ای در په‌ای می‌گذرد، مویین می‌کنند. این بزرگی را از روی فرمولة ῑ  مو­یین می‌کنند، که در این جا ῡ -سرعت میانة مالیکولة گاز، v-عدد میانة برخورد مالیکوله می‌باشد.

در گازهای یونیزانیدشده (پلز­مه) ذره‌ها در مسافة دور با قوّة الکتری (کولانی) به هم تأثیر می‌کنند. در این مورد ذره‌ها نه جفت-جفت، بلکه سیله-سیله با هم برمیخورند. در صورت به نظر نگرفتن برخورد ذره‌ها رل اساسی را قوّه‌های کو­لانی می‌بازند و در این حال برای پلزمه معادلة کینیتیکی ولساو (نیگ. پلزمه) جایز است. اصولهای په‌ای در په‌ای و پرثمر اثبات معادله‌های کینیتیکی را در اساس دینامیکه» سیستمهایی، که از شمارة زیاد ذره‌ها عبارتند، ن. ن. باگالیوباو پیشنهاد کرده است. در انستیتوت، فیزیکه و تکنیکة اف رسّ تاجیکستان داعیر به مسئله‌های اساسی نظریة کونتی گرفها نیز تدقیقاتهای علمی برده می‌شوند.

د .: بالتسمن ل. ، لیکتسی پا تی­اری گزاو. م. . 1953؛ چیپمین س. ،

ک ا و ل ا ن گ ت. ، متیمتیچیسکیه تیاریه نی­ادنارادنыخ گزاو، م. ، i960؛ سیلین و. پ. وّیدینی و کینیتیچیسکویو تیاری و گزاو، م. ، 1971.