نقل

نقل (ار. -aز جایی به جای دیگر بردن) ، در فلکلور، یک شکل آثار نثر دهنکی خلق است، که تاریخ قدیمه دارد. نقل همچون محصول ایجادیات بدیعی خلق مناسبت و نظر آدمان را در بارة طبیعت و حیات جمعیّتی افاده می‌نماید. یک خصوصیت نقل خلق آن است، که اساس سیوجیت وه‌ای از واقعه‌های عنیق حیاتی فراهم می‌آید. در نقل تصویرهای مبالغدار و حادثه‌های خیالی از عقل بیرون موقع ندارند. آبرز و پریدمیتهای تصویر نیز در نقل کانکریت و ریلی می‌باشند. ساخت کامپازیتسیانی نقل نسبتاً ساده است. در نقل تصویرهای مفصل و پیچ در پیچ واقعه‌ها دیده نمی‌شوند. نقل با خصوصیتهای جنری خود به روایت خیلی نزدیک است. بنا بر این گویندگان خلقی گاها به جای نقل اصطلاح «روایت» را به کار می‌برند.

بعزن هم نقل و هم «روایت» ب­رای افادة یک مقصد استفاده می‌شود. در گفتگوی خلق به جای نقل استعمال اصطلاحهای «حکایه»، «قصّه»، «داستان»، «افسانه» و غیره نیز به نظر می‌رسد. نقل از جهت ساخت، طرز تصویر، موضوع، آبرز و استفادة واسطه‌های بدیعی به جنر یادداشت نزدیک است. نوقل چون دیگر جنرهای فلکلوری، موضوعهای گوناگون را دربر می‌گیرد. در بین تاجیکان عاید به مزار و زیارتگاهها، شهر و دهات، محله و گذرها، چشمه‌ها، یادگاریهای قدیمه، شخصان مشهور تاریخی و غیره نقلهای بسیاری موجودند. یک قسم نقلها در اساس عقیده‌های میفالاگی مردم به وجود آمده‌اند و همچنین از عنصرهای حیات واقعی خالی نیستند.

در بارة جانوران و پیدایش آنها نیز نقلهای زیادی وجود دارند. عاید به واقعه‌های سالهای اوّل حاکمیت ساویتی، جنگ گرج-دنی، ساختمان کالخوزها و انشائاتهای بزرگ، واقعه‌های جنگ بزرگ وطنی هم نقلها هستند. نقل در حیات معنوی خلق موقع مویین دارد. این شکل نثر خلقی برای دانستن فکر و عقیده، خیالات و طرز زندگانی مردم کمک رسانده، عاید به آموزش تاریخ و مدنیّت خلق متریال فراوان می‌دهد.