نخهای طبیعی

نخهای طبیعی، ن ا خ ه آ ا با­فندگی، نخهای دراز و مستحکم و قیش باریک، که از رستنی، مینیرل و هیوانات حاصل می‌کو­نند؛ اشیایست برای استحصال که-لابه و بعضی مالهای غیر متاع. نخهای طبیعی را از زگیر، کتان، پخته، جوت، کنب، پشم هیوانات، پیلّه و مینیرل (اسبیست) تییار می‌کنند. از نخهای طبیعی از همه معمول و ارزان نخ پخته بوده، درازی‌اش 25-39 ملّیمیتر می‌شود. نخ طبیعی دراز و باریک از همه گرانبها حساب می‌یابد، زیرا از آن متاعهای مهین (مرکیزیت، بتیست) و کلابه‌های با­ریک استحصال می‌کنند.

نخ طبیعی زغیر را از لیف پایهش (زغیرپایه) می‌گیرند؛ درازی‌اش 100-800 ملّیمیتر. نخ زغیر برای استحصالت متاعهان تابستانه استفاده می‌شود. غاز کنب و جوت را برای تییار نمودن ارغمچین غفس، بند و متاعهای درشت روزغار به کار می‌برند. درازی نخ پشم گوسفند، بز، شتر و خرگوش 50-300 ملّیمیتر می‌آید و این نخ هر قدر مهینتر باشد، متاع آن همان قدر خوش‌صفتتر می‌شود. نخ طبیعی مویینه نسبتاً چندیر بوده، متاع آن غجیم نمی‌شود. نخ طبیعی شاهی (پیلّه)-خلا چندیر و باریک است؛ درازی‌اش 400-1200 ملّیمیتر. استحصال شاهی بسا محنت‌طلب است. در صناعت بافندگی بیشتر نخ صنعی را به کار می‌­برند، که آن از نخ شاهی طبیعی ماندنی ندارد.

ز نخ مینیرلی و اسبیستی متاعهای تکنیکی، مه-تیریلهای ازالیتسیانی و بعضی لباسهای مخصوص آتش‌تاب‌آور تییار می‌کنند. نخهای طبیعی را خالص یا آمیخته استفاده می‌برند. مثلاً، نخ پخته را با کپران، نخ زغیر را با لوثن آمیخته، به کار می‌برند. در نتیجه صفت متاع بلند، استحصال آن ارزان می‌شود. کام­بینته بافندگی دوشنبه، کام­بینته ابریشم لنین‌‌آباد و کامبینته قالین‌بافی قیراقم از جملة کلانترین کارخانه‌های صناعت نخهای پخته، ابریشم، نخ صنعی در اتّفاق ساویتی می‌باشند.

دبیات:  کوکین گ. ن. ، سالاویف ا. ن. ، تیکستیلنایی متریالاویدینی، جلد 1-2، مسکو، 1961-1964.