موادلة دیرک

موادلة دیرک، معادلة کونتی حرکت الکترون را گویند، که موافقن به خلاصه‌های نظریة نسبیت مرتّب ساخته توده است (پ. دیرک، سال 1928). از معادلة دیرک برمی‌آید، که الکترون مامینت مقدار  هرکت مکانیکی خاص-سپین. با یاری معادلة دیرک فامولة صحیحتری

 سویه‌های انرژیة اتم گید­راگین (و اتمهای هیدروژنمانند) حاصل کرده شد، که ستروکتوریة نازک سویه‌ها را (نگرید اتم) در بر می‌گیرد؛ با یاری این معادله اینچنین شرح دادن حادثة زییمن امکان‌پذیر گردید. معادلة  دیرک ماهیّت حادثه‌های پراکنشن فاتانها را با الکترونهای آزاد، شعاع‌افکنی الکترون را هنگام ترمزخوری (شعاع‌افکنیش ترمزی) شرح می‌دهد. در معادلة دیرک به آن اشاره‌ می‌رفت، که باید ذرّة دیگری (انتیزرّة الکترون) موجود باشد، که مسّه و زرید الکترون را (با الا­مت عکسش) دارد. چنین زرّه را ک. اندیرسان سال 1932 کشف کرد و آن را پازیتران نامید. گذرش الکترون از حالت انرژیش منفی به حالت انرژیش مثبت از گذرش عکس همچون پراسیسّ به وجود آمدن آن دیگر ذره‌های سپینشان-(در واحدهای ک) میوانها، نییترینا و غیره نیز تطبیق‌پذیر است. معادلة دیرک به نوکلانها (نییتران و پراتان) تطبیق‌ناپذیر است. معادلة دیرک یکی از معادله‌های اساسی مکانیکة کونتی به شمار می‌رود.

نّیویلیسیه و تولید جفت) شرح داده می‌شود.