«منتخب-ات-توار
یخ» اثر تاریخی محمّد حکیمخان. خواجه محمّد حکیمخان ابن سعیدمعسومخان سال 1802/03 در خوقند تولد یافته است. در عهد محمّدعلیخان حاکم ولایتهای تورقورغان، نمنگان و غیره بود. دیرتر از منصب حاکمی دور کرده شد و بعد این به روسیه، ترکیه، سوریه، فلستین، مصر، عربستان سعودی و ایران سفر کرد. بعد بازگشت در شههای کتاب مسکن گرفته، «منتخب-ات-توایخ» را نوشت. «منتخب-ات-توایخ» از 5 باب عبارت است. باب 1 اثر راجع به تاریخ پیغمبران تا اسلامی، باب 2 عاید به شاهان قبلزیسلامی ایران، باب 3 در بارة شاهان خیتای و فرنسیه معلومات میدهد. باب 4 «منتخب-ات-توایخ» عاید به تاریخ امویان و عبّاسیان، باب 5 دایر به تاریخ دولتهای صفّاریان، سامانیان، رزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، چنگیزیان، تیموریان، شیبانیان، اشترخانیان و میغیتیه تألیف شده است. اثر اینچنین عاید به سفرهای مولّیف، واقعههای تاریخی و غیره معلومات پرقیمت میدهد. نسخهای علیحدة اثر در کتابخاندای لنینگراد، تاشکینت و کتابخانة انستیتوت تاریخ آکادمی فنهای ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی تاجیکستان (تحت رقم 63) محفوظ است.
دبیات: ر آ م آ د ا نو. ا. ، نیکاتارыی استاچنیک پا استاری فیرگنы ا کاکندسکاگا خنستوه (16-19 وّ:) و روکاپیسنыخ سابرنییخ لنینگرده، «ترودы دودتست پیتاگا میجدونرادناگا کانگریسّه واستاکاویداف»، تام 3، مسکو، 1963
ه. ولییف.