موندیگک

موندیگک، آثار باششگاه دورة  انیالیت، برنجی و ابتدای عصر آهن در افغانستان جنوبیست، 55 کیلومتر شمال غربتر ش. قندهار واقع است. سالهای 1951-58 ایکسپیدیسیة فرنسویها تدقیق کرد. در قَبَتهای پایانی آرشیالوگ (oxیر هزارة 4 تا میلاد) آثار باششگاه دهقانان یافت شد. باشندگان محل در چرخی  کُلالی مصنوعات سفالی منقّش می‌ساختند. آنها مس را نیز استفاده می‌بردند. در قَبَت بالایی آرشیالوگی هیکلچه‌های سفالی و مُهرهای سنگی، در قَبَت میانه (منسوب به خزارة 3 تا میلاد) اشیاهای ریختة مسی و برنجی، قبرهای عمومی یافت شدند. بازیافتها از روابط ساکنان مونده با قبیله‌های آسیای میانه هندوستان، ایران، بلوجستان شمالی شهادت می‌دهند. دوری  نشو و نمای مدنیّت محلی آخرة هزارة 3-اوّل هزارة 2 تا میلاد راست می‌آید. هیکل سنگی و یادگاریهای باشکوه معماری (عبادتگاه و حولییو قرارگاه (حاکم محلی) ، ظرفهای با رسمهای هیوانات و نباتات آرایافته  به دست آمدند. در هزارة 2 تا میلاد مدنیت مونده رو به تنزّل نهاده، حدود باششگاه خرد گردید، مصنوعات سفالی دستی تییار کرده می‌شد. قَبَتهای بالایی مونده به میانة هزارة 1 تا میلاد منسوبند.