مولّاقنداو
یشتیراکچی جنگ بزرگ وطنی. در کوکز شمالی، کوبن و زمین خرد-نزد ناواراسّییسک جنگیده است. پس از جنگ ترجمان ادبی گزیتة «تاجیکستان سرخ» بود. از سال 1951 خادم کلان علمی انستیتوت تاریخ پرتیة نزد کامیتیت مرکزی پرتیة کمونیستی تاجیکستان. یکچند اثر ولاديمير الیچ لنین و کلاسیکان مارکسیزم-لنینیزم را ترچومه کرده است. از اوّل سالهای 40 به ترجمة بدیعی مشغول شده است. اثرهای انتان پاولافیچ چخاو «کشتنکه» (1935) ، ج. لاندان «در تلاش حیات» (1936) ، نیکالهای آستراوسکیی «زادگان طوفان» (1939) ، پ. ویرشیگاره «آدمان پاکوجدان» (1949) ، م. شالاخاو «آنها در راه وطن میجنگیدند» (1949) ، «دان آرام» (1955-60) ، «حکایههای دان» (1966) ،
. ایرینبورگ «برای صلح» (1952) ، لیف تالستایی «حکایتهای سیوستاپال» (1953) ، ا. مکرینکا «داستان پیدگاگی» (1953) ، م. ابراهیماو «روزی میرسد» (1953) ، ن. گوگول «ترس بولبه» (1953) ، «جانهای مُرده» (1955) ، «شبنشینیها در خوتار نزدیک دیکنکه» (1971) ، م. اویزاو «ابهای» (1955) ، و. بیلینسکیی «چند مقاله» (1961) ، ا. تورگینیف «سه واخوری» (1968) ، جان رد «ده روزی، که عالم را به لرزه آورد» (1964) ، گ. فلابیر «خانم باور» (1967) ، م. ا. سلتыکاو-شیدرین «تاریخ یک شهر» (1974) و غیره را ترجمه نموده است. دایر به نزریه و عملیة ترجمه، زبان اثر ترجموی یک قطار مقالهها دارد: «نظری به زبان ترچومه در مطبوعات تاجیک»، (جرنل «شرق سرخ»، 1961، ش 3) ، «نظری به کار پیشینه از نقطة نظر تجربة امروزه» (جرنل «شرق سرخ»، 1963ش 12) ، «haویسندگان تاجیک و زبان روسی» (جرنل «صدای شرق»، ش 1، 1974). از سال 1957 عضو این اتّفاق ریسپوبلیکههای ساویتی سوسیالیستی ا.ج.ش.س.. با 3 مدال جنگی و مدال «برای محنت شجاعتناک» مکافاتانیده شده است.