محمّد ابن هندوشاه نخجوانی
(سال تولدش 1288-سال وفاتش نامعلوم) ، منشی، نثرنویس، لغتنویس عصر 14 فارس-تاجیک. محمّد در دربار پسر رشیدالدّین فضلالله وزیر-غیاثالدّین رشید منشی بود. سپس به خدمت سولتن ویس (1356-1374) داخل شده، در فنّ انشا کتابی با نام «دستول-ال-کاتب فی تعیین-ال-مراتب» (1365-1366) تألیف کرد. این اثر در روشن ساختن مسئلههای تاریخ، اقتصادیات، سیاست و مدنیّت ممالک شرق نزدیک عصرهای 13-14 سرچشمة پرقیمت است. آن را مورخ ساویتی ا. ا. علیزاده در دو جزء (ج. 1، 1962؛ ج. 2، 1973) در ماسکوه به طبع رسانیده است. محمّد از جملة نخستین لغتنویسان فارس-تاجیک (بعد قطران تبریزی و اسدی طوسی) بوده، در تاریخ علم و ادب فارس-تاجیک با تسویف فرهنگهای «سیهاه-ال-فُرس» و «سیهاه-ال-عجم» شهرت دارد. «سیهاه-ال-فُرس» سال 1962 در تهران به طبع رسیده است. «سیهاه-ال-عجم» لغت فارسی-عربی-ترکی بوده، از آن نسخههای دستنویس باقی مانده است. فرهنگ آچیرک گرمّتیکی این زبانها را نیز در بر گرفته است.
د .: زرینیهادی گ. گ. ، پیرسیدسکی سلاوریه «سыخخ-ال-ادجم» یه «سم-20- ال-فُرس». تزیسы داکلداف میجووزاوسکایی کانفیرینتسی پا ارنسکایی فیلالاگی، د. ، 1988.
س. عمراناو.