«ماسفیلьم»

«ماسفیلم»، کلانترین کینااستودیو فیلمهای بدیعی اتّفاق ساویتی، یکی از بزرگترین کینااستودیوهای جهان. سال 1921 تأسیس یافته، سالهای 1929-30 نام «سایوزکینا» را گرفت، از سال 1935-«ماسفیلم». مشهورترین فیلمهای استحصال «ماسفیلم»: «شام پتربورگ» (1934) ، «ما از کرانشتدت» (1936) ، «شب آخرین» (1937) ، «لنین در اکتبر» (1937) ، «الکساندر نیوسکیی» (1938) ، «لنین در سال 1918» (1939) ، «سواراو» (1941) ، «کاتب ریکام» (1942) ، «کوتوزاو» (1944) ، «استیلا» (1945) ، «ادمیرل نخیماو» (1947) ، «داستان مرد حقیقی» (1948) ، «میچورین» (1949) ، «چل و یکم» (1956) ، «پرواز تُرنه‌ها» (1957) ، «کمونیست» (1958) ، «قسمتپ آدم» (1960؛ لوریت مکافات لنینی) ، «بچگی ایوان» (1962) ، «فاجعه آپتیمیستی» (1963) ، «زنده‌ها و مُرده‌ها» (1964) ، «رئیس» (1965) ، «لنین در پالشه» (1966) ، «جنگ و صلح» (1966-67) ، «ششم ژوئیه» (1968) ، «برادران کرمزاوها» (1969) ، «فرار» (1970) ، «آزادشوی» (1970-71؛ لوریت مکافات لنینی) ، «رامکنی آتش» (1972) ، «آه، چه سخن شیرینیست-آزادی» (1973) ، «بوداگ سرخ» (1974) ، «عایلة ایوانفها» (1975) ، «سرباز وطن» (1975) ، «وارث ناشناس» (1976) ، «بی‌پروافلک» (1976) ، «صد روز بعد بچگی»

(1977) ، «عقیدة شخصی» (1977) ، «زن عجیب» (1978) ، «امیلین پوگچیاو» (1979)            و غ. قریب 40 فیلم «ماسفیلم» سزاوار لوریت مکافاتهای دولتی ا.ج.ش.س. و رسفسر، زیاده از 100 فیلم آن صاحب مکافات کینافستیوالهای بینلخلقی و عمومی‌اتّفاقی گشته‌اند. در نزد «ماسفیلم» 6 اتّحادیة ایجادی کار می‌کند. اقتدار فیلمیستیهسالکنی «ماسفیلم»

در یک سال 40-تا است. از سال 1945 در نزد «ماسفیلم» تئاتر-ستودیة کیناکتیار وجود دارد. بهترین فیلمهای «ماسفیلم» «فاجعه آپتیمیستی»، «زنده‌ها و مُرده‌ها»، «رئیس»، «لنین در پالشه»، «ششم ژوئیه»، «سرباز وطن» و غ. به زبان تاجیکی دوبلیج گردیده است.

«ماسفیلم» در رواج و رونق صنعت کینای تاجیک سهم کلان دارد. روابط ایجادی و استحصالی بین «ماسفیلم» و «تاجیکفیلم» هنوز در سالهای 30 به وقوع آمده‌اند. فیلمهای بی‌آواز «خدای زنده» (1935) و آوازدار «باغ» (1939) ، «دوستان نو وامیخورند» (1939) با مدد و اشتراک کارمندان ایجادی «ماسفیلم» ریجیسّیاران م. ویرنیر، د. وسیلیف، رسّامان و. کپلوناوسکیی، پ. گلچیف، اکتوران م. شتروخ، ا. چرگانین و دیگران آفریده شده‌اند. این رابطه در سالهای 50 و 60 مخصوصاً وسعت گرفت. ایجادکاران بامهارت «ماسفیلم» آپیرتارها ن. آلاناوسکیی، ن. اردشنیکاو، و. یوساو، رسّامان ا. شپینیل، ک. افیماو، ا. کمنکاو، دیگر متخصصان ایجادی و تکنیکی در جریان آفریدن فیلمهای تاجیکی «قسمت شاعر» (1959) ، «لیلی و مجنون» (1960) ، «بیرق آهنگر» (1961) ، «تا فردا» (1964) و غ. فعالانه اشتراک داشتند. چندی از ریجیسّیاران معروف «ماسفیلم» ول. ماتыل و د. خربراویتسکیی فیلمهای نخستین خود را در ستودیة «تاجیکفیلم» تهیه نموده‌اند (و. ماتыل-«بچگان پامیر»، 1963، د. خربراویتسکیی-«ندای اولاد»، 1965). در مدّت موجودیّت «تاجیکفیلم» «ماسفیلم» برای فیلمافرندگان تاجیک همچون بزة استحصالی و تیخنالاگی خذمت نموده است. زینه‌های مهم جریان تیخنالاگی و استحصال فیلمهای تاجیکی، به مثل ثبت آواز، موسیقی، مانتج، کارکرد پازیتیو رنگه، دوبلیج به روسی و غ. در پویلان و تسیخهای «ماسفیلم» به اجرا می‌رسند. «ماسفیلم» با آردین لنین (1939) و آردین روالیوتسیة اکتبر (1974) موکافیتانیده شده است.

ه. احراراو.