ماناگینیّها
(monogenoidea) ، یک صنف پهنکیرمهای پرزیتی. ماناگینیّها به زیرسینف ماناگینیّهای درجة پست (polyoncnoinea) و درجة عالی (oli-goncnoinea) ، که از روی ساخت سیستم جنسی، دورة انکشاف و غ. فرق میکنند، جدا میشوند. قریب 2000 نمودشان در تن مادی، اینچنین در تن آبخاکیها و خزندهها (مس. ، سنگپشت) پرزیتانه زندگی میکنند؛ یک نمود ماناگینیّها (oculotrema hippopotami) در چشمان بهموت پرزیتی میکند. درازی آنها از 0، 15 تا 20 (بعضاً تا 50) مّ است. بدن آنها بیرنگ، با کوتیکوله (پرده یا پوست تُنُک) پوشیده است. در قسم پیش بدن 2-4 پرّه و سوراخی دهان، در قفای بدن عضو چنگکدار موجودند. ماناگینیّها هیوان خونسایند. آنها تخم میگذارند، بعضیشان تخمزیندزا میباشند. ماناگینیّها در غلسمه و قَبَت بیرونی بدن تغییرات پتالاگی به عمل آورده به خواجگیهای ماهیپروری (مخصوصاً dacty-logura vastator، d. lamellatus، d. ctenopharyngodonis، gyrodactylus elo-gana، g-medius و p .) ضرر کلان میرسانند. در آبانبارهای تاجیکستان زیاده از 70 نمود ماناگینیّها (بیشتر از عایلههای dactylogyridae و gi-rodactylidae) دچار میآیند. در غولمادی کسلیهای دکتیلاگیراز و گیرادکتیلیاز را به وجود میآرند. برای معالجة مادی کسل ونّههای 5% محلول نمک آش (در مدّت 5 ده .) یا 0، 2% محلول امّیک را (7 دق .) استفاده میبرند. با مقصد پیشگیری آبانبار و کولها را دیزینوزیه میکنند.
د .: بыخاوسکیی ب. ا. ، ماناگینی-تیچیسکی ساسلشیک، اخ سیستمه ا فیلاگینیه. م.-ل. ، 1957؛ دجلیلاو و. د. ، ناوыی ویدы ماناگینیی رыب بسّیینه ریک پیندج، «پرزیتالوژی»»، ت.
4، ل. ، 1970. و.
ج. جلیلاو.