میکراسکاپ
وّلین میکروسکاپ را گ. گلیلیی ساخته است (1609-10). بعدتر میکروسکاپ را عالمان روس (م. و. لاماناساو، ل. اییلیر، ا. ا. لیبیدیف) و عالمان خارجی (ا.
لیوینگوک، ه. ابّی) ، تکمیل داده، نزریة آن را انکشاف دادند. میکروسکاپها آپتیکی و الکترونی میشود.
میکراسکاپ آپتیکی (رسم 1. م 1) از سیستم آپتیکی، که تصویر پریدمیت را کلان میکند، سیستم شعاعافکن (آیینة 1، کاندینسار 2) ، میزکی اشیای تدقیقشونده (3) ، روالویر با ابژکتیوها (4) ، توبوس با آکولیرش (5) و شتتیو (ب) عبارت است. آبعیکتیو آب و آکولیر آک (رسم 2) سیستم آپتیکی میکروسکاپ را تشکیل میدهند.
ان مپ 2) و یا از طرف چپ فکوس پیش آکولیر fj پیدا میشود. در حالت یکم آکولیر تصویر راستة موهوم (m”n”)-po میدهد، که کرت کلان کرده شده است.
در حالت دیگر تصویر حقیکی ایگ=-مراتبه کلان کرده شد
به وجود میآید، که آن را در اکران دیده، از آن عکس برداشتن ممکن است (م.-ا پرایکتسیانی، میکروفاتاگرفیه). کلانکن عمومی میکروسکاپ میباشد. ابژکتیوهای میکروسکاپ تصویر را از 3 تا 100 و آکولیرها از 7 تا 15 کرت کلان میکنند. کلانکنی مطلوب میکروسکاپ از روی فرمولة ر= (500-j–f-1000) ا حساب کرده میشود، که در آن ا-اپیرتوره» عددی آبعیکتیو میباشد (نیگ. اپیرتوره). محدودیّت قوّة تفرقة میکروسکاپ برای دادن جزئیات نو پریدمیت، که در نتیجة بسیار کلان کردن تصویر به وجود میآید، امکان نمیدهد. در حالت از آ 51 خ/ا خرد بودن مسافة بین دو نقطه (x-درازی موج شعاع) ، آنها را با میکروسکاپ علیحده-علیحده دیدن ممکن نیست. عادتاً ا به برابر است، امّا با یاری امّیرسیه (مایع معتمد بین پریدمیت و ابژکتیو، که نشانداد nm-کسته ش کلان است) ا-را تا 1، 6 زیاد میتوان کرد. از حساب خرد کردن درازی موج قوّة تفرقه را باز هم زیادتر برداشتن مومکین است (در میکروسکاپ الکترونی به عمل آورده میشود).