میلی
(mealier) جن (ژوئن 1664، مزیرن-بین 28. 6. و 6. 7. 1729، ایتریپین) ، فیلسوف مت رئالیست، اتییست، کمونیست خیالی فرنسوی. پسر بافندة دهاتی. با خواست پدر و مادرش روحانی دیهه شد (از 1689). یگانه اثرش «وصیّت» (بار اوّ. پرّه س. 1864 در آمستردامچاپ شد) را چندی پیش از وفاتش نوشته تمام کرد. در آن میلی ساخت مطلقیّت فئودالی فرنتسیّه را همهطرفه و سخت تنقید کرد. او ضدیت بین خلق و «بزرگان عالم» را آشتیناپذیر میدانست، عقیدهای را در بارة «حاکم بامعرفت»، که او گویا در خذمت جمعیت است، رد کرده خلق را به روالیوتسیه دعوت مینمود. میلی طرح جمعیّت ایدهآلی کمونیستی را چنین تصویر کرده است: همة آدمان یک محل باید در یک عایله-جماعهای متّحد شوند، که در آن مالکیت عمومی بوده، همه محنت میکنند و با هم یاpy برادرند؛ جماعهها با مقصد حفظ امنیت و یاری همدیگری با هم عهد و پیمان میکنند. در تعلیمات میلی دین همهطرفه تنقید شده است. میلی همچون معارفپرور پیدایش دین را نتیجة فریب محض دانسته است. سرچشمههای نظریهوی متریالیزم میلی اتمیستیکة عتیقه و فیزیکة ر. دیکرت بودند. میلی ازلیّت و ابدیّت متیریه و یگانگی مادّی عالم را تصدیق کرده، متافیزیکة دیکرت، ایدهآلیزم ن. ملبرنش و فلسفة دینی و ایدهآلیستی را تنقید میکرد. عقیدههای فلسفی میلی به تشکّل جهانبینی متریالستان عصر 18 فرنسوی تأثیر زیاد گذاشتند.