مگنیتیزم

مگنیتیزم (از یون. magnelis-مگنیت) ، مجموع حادثهایی، که در مسشتبهای مکراسکاپی همچون تأثیر متقابل بین جریانهای الکتری، بین جریانها و مگنیتها (جسمهایی، که مامینت مگنیتی دارند) و بیک مگنیتها ظاهر می‌شوند. این تأثیر متقابل به واسطة میدان مگنیتی به عمل می‌آید. همة مادّه‌ها تا درجه‌ای به خاصیتهای مگنیتی صاحبند (نیگ. مگنیتیک) ، زیرا الکترون، پراتان و نییترانهایی، که اتمها از آنها ترکیب یافته‌اند، مامینت مگنیتی دارند. وابسته به طبیعت حاملان مگمتیزم و کارکتر تأثیر متقابل آنخا، مگمتیزم ذره‌های تأثیر متقابلشان سست (دیمگنیتیزم و پرمگنیتیزم) و مگمتیزم مادّه‌های دارای ترتیب مگگاگیش اتم (فیرّامگنیتیزم، انتیفیرّامگنیتیزم و فیرّامگنیتیزم) -را فرق می‌کنند. خاصیتهای مگنیتی مادّه‌ها در اساس قانونهای مکانیکة کونتی شرح داده می‌شوند. مگمتیزم در همة پراتسیسّهای فیزیکی و شیمیایی در مادّه به‌املاینده ظاهر می‌شود. میدانهای مگنیتی در اکثر جسمهای کیهانی (ستاره‌ها، آفتاب، یک قطار سییاره‌های سیستم آفتاب) و در فضای کیهانی وجود دارند. این میدانها به حرکت ذره‌های زریدّار تأثیر می‌کنند و مهمترین حادثه‌های استرافیزیکی و گیامگنیتی (خروج آفتاب، طوفان مگنیتی زمین، تغییر رادیوشفّافی اتمسفره و غ .) را مویین می‌کنند. خاصیتهای مگنیتی یک قطار مادّه‌ها در الکتروتیخنیکه و رادیوتیخنیکه، اسباب‌سازی، اتوماتیکه، تکنیکة حساب و تله‌مکانیکه، نویگتسیه‌های بحری و کیهانی، اصولهای ژئوفیزیکی انکشاف ثروتهای زیرزمینی، برای نظارت صفت مصنوعات متالی (دیفیکتاسکاگگیة مگنیتی) استفاده می‌شوند. آموختن خاصیتهای مگنیتی مادّه‌ها تعادیکی ستروکتورة جسمهای گوناگون و مکانیزم پراتسیسّهای در آنها به عملاینده را امکان‌پذیر می‌گرداند.

د .: وانساوسکیی س. و. ، مگنیتیزم، م. ، 1971.

ش. شاکراو.