«مجالس-ان-نفایس»

«مجالس-ان-نفایس» تذکره‌، تألیف علیشیر نوایی. سال 1491 (واریانت دوّم مکمّلش س. 1498) نوشته شده است. «مجالس-ان-نفایس» اوّلین تذکرة ازبکیست، عبارت از 8 مجلس (باب). شرح حال و نمونة آثار 459 نفر شاعران، عالمان، موسیقیدانان، خطّاطان، حامیانعلم و ادبیات ماوراءالنهر و خراسان و کشورهای همسایه را در بر می‌گیرد. شرح حال شاعران و نثرنویسان در مجالس-ان-نفایس خیلی مختصر، نمونة ایجادیات آنها خیلی کم (یک-دو بیت) است. با وجود آن، حجّت مهم حیات ادبی عصر 15 می‌باشد. از روی آن بسیار خصوصیتهای ادبیات آن دوره، جنرهای معمول ادبی و غ.-را مویین کردن ممکن است. مول­لیف همچون ادبیات‌شناس نقطسنج به ایجادیات هر یک شاعر با یک-دو جمله باشد هم، بهای خالصانه داده، حسن و قبح آثارشان را نشان می‌دهد. از این جهت «مجالس-ان-نفایس» در تعیین عقاید ادبی و استتیکی علیشیر نوایی اهمیت خاص دارد. «مجالس-ان-نفایس» را فخری هراتی (با نام «لطائفنامه») حکیمشاه، محمّد قزوینی و شاهلی ابن ابوعلیدر ابت. عصر 16 به زبان فارسی (تاجیکی) ترجمه کرده‌اند.

نشر .: ا

د .: برتلس ا. ه. نوای،   دجم. م. ، 1965.

س. واحداف