کان انگشت شوراب

شوراب (کان انگشتی شوراب) ، کان انگشت بریّت، که در دامنة شمال ق-کوه ترکستان، در حدود ر-ن اسفرة ویل. لنین‌‌آباد و ر-ن لیلک ویل. اش رسّ کرغ. واقع گشته است. از ست. کانی‌بادام (در خط ر. آ. خواص-قوقند) تا کان ش. شاخة ر. آ. (56 کم) کشیده شده است. مساح. عمومیم کان ش 250-300 کم2 بوده، از قسمهای غربی (در راس قیرغ .) و شرقی (در رسّ تاج) عبارت است. به قسم غربی میدانهای شوراب-3، غرم، مدیگین و به قسم شرقی میدانهای شوراب-1، شوراب-2 و سمرقندک داخل می‌شوند. در این میدانها قَبَتهای انگشت به روی زمین نزدیک خوابیده‌اند. ناحیة کان از تخنیشستهای پلیازایی و دوره‌های یوره، تباشیر، پلیاگین، نیاگین و دورم چارمین ترکیب یافته است. تخنیشستهای پلیازایی از ورق‌سنگ و آهک‌سنگها و ته‌نشستهای دورة یوره از گل، الیورالیتریگسنگ، کانگلامیرت عبارتند. انگشت در طبقة جنسهای یورة پایان و میانه در شکل قَبَت و لنزه‌های غفس و تُنُک خوابیده است. مقدار قَبَتهای انگشت، طول و غفسی قَبَتها و چقوری خوابش آنها یک خیل نیست. بسیار قَبَتها تُنُک بوده، از آنها انگشت استخراج نمی‌کنند. در میدان شوراب-i همگی 10 قَبَت انگشت بوده، فقط یک قَبَت غفستر آن (0، 5-20، 4 م) استخراجیست. در میدان شوراب-2 از 27 قَبَت انگشت تنها 12-تایش استخراجی می‌باشد. از 14 قَبَت انگشت میدان سمرقندک 13-تاش از جهت غفس به استخراجشوی موافق می‌آیند. میدان شوراب-3 از قَبَتهای انگشت بایی است.

در این جا همگی 53 قَبَت انگشت موجود است، که غفسی عمومیشان به 123 م می‌ره صد. انگشت ش. از قدیمولییام معلوم باشد هم، استخراج آن از س. 1300 آغاز یافت (بعضی شخصان علی‌حده به مقدار کم انگشت می‌گرفتگی شدند). استخراج صناعتی انگشت س. 1939 cap شد. حالا کان در اختیار اپرولینیة تاجیکستانی اتّحادیة کانهای «سریدزوگال» می‌باشد. هر سال از کان ش. 250 هز. ت. انگشت استخراج می‌کنند. انگشت ش.-را در کارخانه‌های صناعتی آسیای میانه و در تأمینات روزگاری اهالی به صفت سوزشواری استفاده می‌برند.

ز. ا. اافّی.