قرکیدانیان، قرخیتایه آ (کیدانیان سیاه، خیتایهای سیاه) ، نامی، که مؤلفان عصر میانگی به خلقیت گوروه مغولی-کیدانیان دادهاند. ق-در ا. 12 در آسیای میانه مسکن گرفتند. س-های 20-ام ا. 12 هفترود را ضبط کرده، س. 1125 دولت مستقل خود را تشکیل دادند. پایتخت دولت ق. در ساحل د. چوش. بلسغون (خوسыاردا) بود. دیرتر ق. در نزد خجند پیدا شدند و ماههدای مهای-ژوئن 1137 قشون محمود قرخانی را تارمار کردند.
ق. خاندان قرخانیان را نیست نکردند. در سمرقند به جای محمود به تخت برادر و ابراهیم نشست. قرخانیان وسّل ق، ، شده ماندند. ابراهیم وظیفهدار بود، که انداز را جمع کرده، به پایتخت ق. بلسگون فرستد. در فرغانه حاکمیت در دست خاندان «حسنیها» یعنی قرخانیان شرقی بود. امّا خاندان فرغانگی قرخانیان تدریجاً سمرقند را به دست خود گرفت.