قلندریی یک سلسلة تصوّف را گویند، که پیروانش جمالالدّین ساوقی را (ا. 13) پیشوای خود میشماریدند. اساس تعلیمات ق-را ترک رسوم و آداب جاری تشکیل میداد. در بارة پیدایش این سلسله و نام آن بحثهای زیادی موجودند. مورخان تصوّف معتقدند، که بعد جدا شدن آیین جوانمردی از ملامتیه عنعنة ملامتیان را قلندران در آسیای میانه و ایران ادامه دادهاند. قلندران معمولاً مکان مویینی نداشتند و زندگی کوچی را از cap میگذرانیدند. به جای تعلیمات عرفانی بیشتر به حیات رندانة ملامتیان توجّه داشتن و از بس که زندگی قلندرانه را انتخاب نموده بودند، آنها را اهل خانقاه به عنوان «صوفیان خارج» نام میبردند. عبدالرحمان جامی در «نفسات-ال-انس» تعلیمات ق-را با افکار ملامتیان شبیه میداند. این نکته در «منطق-ات-تیر» و «مثنوی معنوی نیز مشاهده میشود.