خوسرو i انوشیروان (س. تو. نامعلوم-وف. 579) ، پادشاه ایران از سلالة ساسانیان (حکمر. 531-579) ، پسر قباد i. بعد پخش کرده شدن حرکت مزدکیه به تخت شاهی آمده است. برای مملکت را از وضعیت دشوار اقتصادی و اجتماعی برآوردن و پیشگیری کردن حرکتهای خلقی یک قطار اصلاحات سرکردة پدرش را به آخر رساند. خراج و انداز سریکسی جاری نمود (آدمان سنّشان از 20 تا 50-ساله موافق مال و ملکشان از 4 تا 12 درهم انداز میدادند). xوسرو 1 دستگاه دولتی را به ترتیب درآورده، حدود حاکمان و عملداران ولایتها را محدود، ارمیة منتظم تشکیل کرد و غ. موافق اصلاحات xوسرو i اشرافان، روحانیان، عملداران، کاتبان دولتی و قشون از انداز سریکسی آزاد بودند.
xوسرو i به سیاست بیرونه دقّت مخصوص میداد. با مقصد به راههای تجارتی صاحب شدن و به ب-های سیاه و میانزمین برآمدن با رم (ویزنتیه) جنگهای زیادی کرد (540-570).
د .: استاریه ارنه، م. ، 1977.
ق. بابایف