خوریمی ابویعقوب اسحاق ابن حسّان ابن کوهی

خوریمی ابویعقوب اسحاق ابن حسّان ابن کوهی (س. تو. نامعلوم-وف. بین سالهای 815-816) ، شاعر سغدینجاد عرب. در آخ. ا. 8 و ابت. ا. 9 زندگی کرده است. در شعرهایش اصل و نسب خود را از سغد و عجم نشان داده، مرو شاهیجان، جزجان و نامهای دیگر شهرهای ایران و خراسان و ماوراءالنهر را ذکر نموده است. از اییام کودکی xوریمی در بین عربهای قبیلة غتفان تربیه یافته، مولا (تابع)-ا خاندان خریمی نائم مورّی نام عرب بود و نام xوریمی از این جا به او داده شده است. موافق معلومات سرچشمه‌ها شاعر در  جزیره نام موضع در شیم. عراق، بعد در سوریه و بغداد عمر به cap برده است. بین سالهای 782-785 xوریمی همراه پشتیبان خود عثمان ابن عمر ابن خریم، که از طرف عربها والی ارمنستان تعیین شده بود، در این کشور زندگی کرده است. بعد به بغداد برگشته، با یک گروه شاعران و مطربان و شیرینکاران، که اکثرشان عربیزبانان ایرانینجاد بودند، شریک می‌شود. xوریمی با اشعار خود، خصوصاً با مدحیه‌هایش در بغداد شهرت پیدا می‌کند. مدحیه‌های او به برمکیان، از جمله یحیی ابن خالد برمکی، به کاتب آنها محمّد ابن زیاد، به وزیر فضل ابن سهل و دیگ. بخشیده شده‌اند. در شعرهای خود xوریمی  بسیار واقعه‌های تاریخی زمانش را عکس کرده است.

شعار باقیماندة xوریمی از قصیده‌های مدحیه‌، هجویه، فخر، غزل و زهدیات عبارتند. از لحاظ شکل اشعار xوریمی در قالب عنعنوی نظم قدیمی عرب ایجاد شده است. ولی از حس مضمون در آن بعضی نویگریها به چشم می‌ره سند، زیرا xوریمی از بین شاعران عرب نخستین شده به مقابل شکل شخشدة قصیده‌های عربی، که حتماً با تصویر منزل ترکّردشدة محبوبة غیبزده و از پای اشتران رفته آغاز می‌یافتند، برآمده، این اصول را مسخره می‌کند.

شیعرهای xوریمی زیبا و آهنگناک بوده، یک قطار بیت و مصرعهای حکمت‌آمیز آنها هنوز در زمان زندگی شاعر به ضربودمسل و مقال تبد ل یافته‌اند. ت. مرداناو.