خر عیسی

خر عیسی یکی از آبرزهای ادبیات فارس-تاجیک. منبة این آبرز از روایت دینیست در بارة عیسی و هیوان سواری او. هنگام تأکید کردن کوشش بیهوده در دگرگون ساختن اصل و جوهر کسی یا چیزی به کار می‌رود. مثلاً، اگر گویند، که تربیت به آدم نااهل کار نمی‌آید، بر تصدیق فکر این آبرز استفاده می‌شود، چنان که سعدی گفته است:
چوک بود اصل گوهری قابل،
تربیّت را در او اثر باشد.
هیج سیقل نیکو نداند کرد،
اهنی را، که بدگهر باشد.
سگ به دریای هفتگانه بشویی،
ک چو تر شد، پلیدتر گردد.
خر عیسی گرش به مکّه برند،
چون بیاید، هنوز خر باشد.
ه. افصحاو.