اهتیمالیت

اهتیمالییت در متیمتیکه، توصیف عددی درجة امکان‌پذیری رویی دادن یگان حادثة مویین را در یگان شرایط داده شده گویند، که بی‌آخر تکرار شدنش ممکن است.

قیمت عددی ه. در بعضی موردها از تعریف «کلاسیکی» ه. مویین کرده می‌شود: ه. برابر است به نسبت شمارة موردهای «قله‌ای» بر شمارة تمام موردهای «برابریمکان». مس. ، گرفتیم، از 10 هز. سری بلیتهای لاتاری هزارتایش بردناک باشند. ه.-ا بردناکی یک بلیت لاتاری خریده شده به 1000/10000=1/10=0، 1 برابر می‌باشد.

در دیگر موردهای نسبتاً مرکّب ه.-را با طرز ستتیستی مویین می‌کنند. مس. ، از 100 دانه تخمی کشته 59-تایش سبزید. متانال گفت، که احتمالیّت سبزیدن یک دانه تخمی به 59/100==0، 59 ~ 0، 6 برابر است. از روی ه.-های به طرز کلاسیکی یا ستتیستی مویینشده موافق قاعده‌های نظریة احتمالیت ه.-های نو حساب کرده می‌شوند. مس. ، اگر ه.-ا سبزیدن در یک دانه 0، 6 باشد، احتمالیّت از 4 دانه تخمی کشته سبزیدن کمش یک دانة آن چنین است: 1–0، 44=1-0، 0256=0، 9744. این ه.-را در اساس سنجشهای ستتیستی نیز حساب کردن ممکن. عموماً بسامد رویی دادن حادثه m/پ (پ-شمارة سنجشها، m-شمارة رویی دادن حادثه در این سنجشها) از احتمالیّت رویی دادن حادثه-ر کم فرق می‌کند. شمارة سنجشها هر قدر زیاد شود، این فرق تارفت به صفر تیزتر میل می‌کند. مس. ، احتمالیّت افتیدن طرف گیربدار (یا رقمدار) تنگه به 1/2 برابر است. احتمالیّت در 10 سنجش (تنگپرتایی) ده مراتبه پس هم برابر آمدن رویه گیربدار (یا رقمدار)-ا تنگه نهایت کم است. زیرا تصدیقات «پنج مراتبه موافق آمدن رویه گیربدار» هم کماهتیمال می‌باشد؛ رویه گیربدار 4، 5 و 6 6 مراتبه موافق آمد گویم هم خطا می‌کنیم. امّا در 100 سنجش بی هیچ شبهه تصدیق، کردن ممکن است، که طرف گیربدار آن 40-60 مراتبه موافق می‌آید. مفهوم ه. کارکتر عامّوی دارد به در بهادهی قیمت عددی حادثه‌ها و متدهای گوناگون ستتیستیکة متیمتیکی استفاده برده می‌شود.

و. x. تاشبایف.