چیم

چیم  نام حرف خفتوم الفبای عربی‌اساس تاجیکیست. در الفبای عربی نیست. آوازی، که این حرف افاده می‌کرد، در الفبای لاتینیااس تاجیکی با حرف «س» و از س. 1940 در ترکیب الفبای روسیساس تاجیکی به حرف «چ» اشاره‌ می‌شود. در ابجد قیمت عددی چم به جم، یعنی به 3 برابر است. به الفبای عربی‌اساس تاجیکی این حرف از «گیمیل» الفبای فنیقی، که شکلش ل بود، آمده است. معنای کلمة «گیمیل» «کنج». در متنهای ادبیات کلاسیکی فارس-تاجیک چم با جم افاده یافته است و بدین وسیله یکچند کلمه از قبیل «هیچ» به جای «هیچ» و غ. به میان آمده‌اند.        و. کپرناو.