‌بازی چشمبسته

‌بازی چشمبست، ‌بازی نادید، یک نوع بازییست در شاهمات، که بازیگر (به تنهایی یا یکجا با رقیب) بدون آن که به تختة شاهمات نگرد، حرکت موهره‌ها را (با تکیه بر نیروی حافظه) اعلام می‌دارد. از افرادی، که بار نخست با چشم بسته شاهمات بازیده است، سیّد ابن جوبید (فوت 714) یادآوری شده است. در اروپا ‌بازی چشمبسته نخستین بار سال 1265 یادآور می‌شود. الا‌الدّین علی‌-اش-شطرنجی، یکی از دانشمندان و ادیبان دربار تیمور کورگان (1336-1405) ، که در امپراتوری او استاد بی‌نظیر شطرنج بود، چشمبسته با 4 ن­فر شاهمات می‌بازید. فیلیدار-استاد فرانسوی (عصر 18) با سه نفر، پال مرفی امریکایی (عصر 19) با 10 ن­فر استادان ممتاز زورآزمایی کرده است.

ریکاردهای ‌بازی چّشمبسته در عصر 20 چندین بار تغییر خرد. سال 1902 گرّ پیلسبیر (ایالات متحدة امریکا) در مسکو در برابر 22 رقیب با چشم بسته ‌بازی کرد، که این رقابت با نتیجة یک باخت و سه مساویی و 17 پیروز‌ی به نفع پیلس­بیر انجام یافت. پس از 2 سال و. آسترگیسکیی روس با 23 شاه‌مات‌باز مهارت سنچید. همین طریق، گراسّمییستیرها ریت، بریییر، الیاخین، کلتناوسکیی و نیدارف دیدار خمزمان با چشم بسته را تا 45 تخته بالا بردند. سال 1960 یناش فلیش (مجارستان) با 52 نفر ‌بازی چشمبسته آراست، که همه کارآزموده و کسبی بودند. فلیش تنها در سه دیدار باخت و در 18-تای دیگر به مساویی رسیده، 31 بازی را برد. ریکارد او تا امروز پابرجاست.

دبیات: الیخین ا. ا. نه پت ک وыسشیم شخمتنыم داستیجینی­یم. مینسک، 1982؛ شخمتы. اینتسیکلاپیدیچیسکیی سل‌آور. مسکو، 1990.