بازخاند

بازخاند، در حقوق محنت از رخصتی محنتی بازخواندن کارمند است.    تیبق طلبات قسم 2 مادّة 96 کادکس محنت تاجیکستان بازخواند کارمند از رخصتی تنها با راضیگی او امکان‌پذیر است. زیرا رخصتی هرسالة پرداختشونده برای استراحت، برقرار نمو­دن قابلیّت محنتی داده می‌شود، بنا بر این قانون‌گذار امکان‌ناپذیر بودن بازخواند کارمند را بی گرفتن راضیگی خطّی او پیش‌بینی نموده است. همزمان، قسم رخصتی استفاد‌نشده به کارمند در دوام همان سال کاری در وقت برایش مساعد داده می‌شود و یا طبق طلبات معیارهای مادّة 941-ا همین کادکس به رخصتی سال کاری آینده‌اش علاوه می‌­گردد. بازخواند کارمند از رخصتی در اساس فرمان خت­تی کارفرما، با گرفتن راضیگی خطّی کارمند، صورت می‌گیرد. در همین فرمان در اساس عریضة خت­تی کارمند مسئلة به وقت دیگر گذرانیدن قسم استفاد‌نشدة رخصتی حل کرده می‌شود. بازخواند از رخصتی را رد نموده، به کار نبرآمدن کارمند ویرانکنی انتظام محنت نمی‌شود و باعث تطبیق جزای انتظامی نمی‌گردد. بازخواند از رخصتی باعث بازهیسابی مزد محنت می‌گردد. مزد محنت برای دورة قسم استفاد‌نشدة رخصتی به حساب موز­د محنتی، که کارمند باید هنگام به کار برآمدن گیرد، داخل می‌شود. هنگام از طرف کارمند گرفتن قسم استفاد‌نشدة رخصتی حساب کردن مبلغ این دوره از سر نو صورت می‌گیرد. کادکس محنت ممنوع بودن بازخواند از رخصتی میخنتی را برای بعضی گروه کارمندان، از جمله کارمندان تا 18-ساله و شخصانی، که در شرایط برای سلامتی ضررآور و وزنین محنت کار می‌کنند یا کارشان خصوصیت مخ­سوس دارد، مقرّر کرده است (قسم 4-ا مادّة 96 کا­دیکس محنتی جمهوری تاجیکستان).

بازخاند رئیس، معاونان، سودیهای سود عالی و سود عالی اقتصادی تاجیکستان را کانستیتوتسیة جمهوری تاجیکستان (بند 2 مادّة 56، بند 8 مادّة 69) پیش‌بینی نموده است. ترتیب بازخواند آنها اینچنین در مادّة 18 قانون کانستیتوتسیانی تاجیکستان «در بارة سودهای جمهوری تاجیکستان» آمده، اساسهای بازخواند آنها از وظیفه مقرّر کرده شده است. اساسهای بازخواند را شرطاً به 2 گروه جدا می‌­نمایند: 1) اساسهایی، که به خواهش سودیه وابسته‌اند؛ 2) اساسهایی، که از خواهش او وابسته نیستند. رئیس، مواوی­نان، سودیهای سود عالی و سود عالی اقتصادی حقوق به استعفا رفتن دارند و در این باره عریضة خطّی پیشنهاد می‌نمایند. اینچنین آنها در اساس عریضة خطّیشان با خواهش خود، با سبب به کار دیگر گذشتن یا گذرانیدن، با سببهای عایلوی تغییر دادن جای اقامت، با سبب از حدود جمهوری برآمده رفتن، شهروندی تاجیکستان را گم کردن از وظیفه بازخواند می‌شوند (قسم 1 مادّة 18 قانون مذکور). اساسهای ذکرگردیدة بازخواند از وظیفه به خواهش رئیس، مواوی­نان، سودیهای سود عالی و سود عالی اقتصادی وابسته است. در چنین موردها برای بازخواند سودیه از وظیفه خلاصة کالّیگیة تخصصی سودیهای سود عالی و سود عالی اقتصادی گرفته نمی‌شود. قانون کانستیتوتسیانی ذکرشده (بندهای 3-6، 8-14 قسم 1 مادّة 18) حالتهای زیرین بازخواند این سودیها را پیش‌بینی نموده است، که از خواهش آنها وابستگی ندارد: وقتی که سودیه با فعالیّت به وظیفه‌اش ناموافق مشغول است؛ در با­رة سودیه برآورده شدن حکم ایبدارکنندة سود و اعتبار قانونی پیدا کردن آن؛ با هلنامة اعتبار قانونی پیداکردة سود قابلیّت عملکنی سودیه محدود دانسته شده است یا او غیر قابل عمل اعتراف شده است؛ از روی وضع سلامتی یا با سببهای عذرناک از جانب سودیه در مدّت طولانی (نه کمتر از چار ماه په‌ای در په‌ای) اجرا کرده نتوانستن وظیفه به صفت سودیه؛ موافق ترتیب مقرّرنمودة قانون با قرار سود، که به قوّة قانونی درآمده است، بی‌درک غایب اعتراف نمودن یا فوتیده اعلان نمودن؛ تعداد ساختار سود یا اختصار شمارة سودیها؛ وفات سودیه؛ ویران کردن قانون هنگام بررسی پرونده‌ها یا صادر نمودن رفتاری، که شرف و اعتبار سودیه را داغدار می‌سازد؛ از جانب سودیه ویران کردن قانون‌‌گذاری محنتی؛ به اتمام رسیدن مهلت وکالت سودیه؛ آشکار شدن ناموافق بودن سودیه به وظیفة اشغالکرده‌اش. اگر هنگام بازخواند سودیه اساسهای آن جوابگری انتظامی داشته باشند و یا مویین نمودن ناموافق بودن سودیه به وظیفة اشغالکرده‌اش اساس داشته باشد، آن گاه خلاصة کالّیگیة تخصصی سودیهای سود عالی و سود عالی اقتصادی گرفته می‌­شود.

ریس، معاونان، سودیهای سود عالی و سود عالی اقتصادی با پیشنهاد پرزیدنت تاجیکستان از جانب مجلس ملّی مجلس عالی جمهوری تاجیکستان بازخواند می‌شوند.

دبیات: کانستیتوتسیه (سرقانون)-ا جمهوری تاجیکستان. دوشنبه، 1994؛ قانون کانستیتوتسیانی «در بارة سودهای جمهوری تاجیکستان». دوشنبه، 2001؛ کادکس محنت جمهوری تاجیکستان. دوشنبه، 1997.

د. عبدالله‌اف.