معلومات آخرین
Home / علم / باران

باران

باران، بارش اتمسفری، که از ابرها به نمود قطره‌های مایع کوترشان از 0، 5 تا 6-7 مّ می‌افتند. قطره‌های قطرشان زیاده از 6-7 مّ هنگام به زمین افتیدن به قطره‌های خرد تقسیم می‌شوند. قطره‌های جداگانة باران در سطح مایع خلقه‌ها را به وجود آورده، در سطح جسمهای خشک پی تر می‌مانند. شدّت باران از 0، 25 مّ/ساعت (باران سیم-سیم) تا 100 مّ/ساعت (باران سیل) شده می‌تواند. طرز پیدایش باران چنین است: باران از ابرهای آمیخته (بیشتر از ابرهای سیرقبط بارانی و سیرقبط بلند) ، که در حرارت پست‌تر از 0°س قطره‌های سردشده و ذره‌های یخ دارند، می‌ریزد. چندیریّت سیرشوی بخار آب در قطره‌ها نسبت به ذره‌های یخ (در حرارت یکسان) زیاد است. از این سبب سیرشوی ابر نسبت به ذره‌ها (کریستلّها) افزوده، باعث افزایش کریستلّها و بخار قطره‌ها می‌گردد. کریستلّها کلان و وزنین شده، از ابر می‌افتند و قطره‌های سردشده به آنها می‌چسپند. آنها در قَبَتهای پایین و ته ابر (حرارت 0°س) آب شده، به قطره‌های باران تبدل می‌یابند. پس از باران آفتاب برآمده، قطره‌های باران را منوّر می‌کند و در آسمای تیر و کمان به وجود می‌آید.

نمودهای باران گوناگونند: باران سرد، باران یخ، باران با برف، باران سیم-سیم، باران سیم-سیم سرد، باران سیل، باران سیل با برف و غیره.

باران سرد-بارش مایع به نمود قطره‌های قطرشان از 0، 5 تا 5 مّ، که در حرارت منفی (0-10، بعضاً تا-15°س) به اشیا افتاده، یخ می‌بندند و در نتیجه یخچه به وچود می‌آید.

باران یخ-بارش سخت، که در حرارت منفی (0-10، بعضاً تا-15°س) به نمود گلولچه‌های سخت یخ قطرشان 1-3 مّ می‌افتند. گلولچه‌ها هنگام به اشیا برخوردن شکسته، آب داخلشان می‌ریزد و یخچه پیدا می‌شود.

باران با برف-بارشی، که به نمود آمیختة قطره‌ها و برفکها در حرارت مثبت می‌افتند. اگر چنین باران در حرارت منفی به عمل آید، آنها به اشیا چسپیده یخ می‌بندند، که باعث پیدایش یخچه می‌گردند.

باران سیم-سیم-بارش مایع (در حرارت مثبت) به نمود قطره‌های نهایت خرد (قطرشان <0، 5 مّ) می‌بارد. آن سطح خشک جسمها را برابر و منتظم تر نموده، در سطح آب یا مایع حلقه‌ها را به وجود نمی‌آورد.

باران سیم-سیم سرد-بارش مایع به نمود قطره‌های نهایت خرد (قطرشان <0، 5 مّ) در هوا معلق، که در حرارت منفی هوا (عادتاً، 0 - 10 °س، بعضاً  تا-15°س) افتیده، در سطح اشیا یخچه را به وجود می‌آرند.

باران سیل-بارش کوتاه‌مدّت به نمود باران (بعضاً برف تر) ، که با شدّت زیادش (تا 100 مّ/ساعت) فرق می‌کند. این نمود باران در مسّه‌های نااستوار هوای خنک یا در نتیجة از جایی به جایی کوچیدن قسمهای مادّة مایع یا گاز (کانویکسیه) به وجود می‌آید.

باران سیل با برف-بارش آمیختة دارای خصوصیت سیل، که به نمود آمیختة قطره و برفکها (عادتاً، در حرارت مثبت) می‌افتند. در حرارت منفی باریدن چنین باران باعث پیدایش یخچه می‌گردد.

باران آسمان بی‌ابر و موجود بودن آفتاب را گرگباران می‌نامند.

برای پیدایش باران شرایط مخصوص حرارتی و قَبَت اتمسفری ضرور است. مثلاً، سییاره‌های زمین و تی­تن (ردیف زحل) چنین شرایط را دارند. در قَبَتهای پایانی اتمسفرة این سییاره‌ها مادّه‌ها دو یا سه حالت اگریگته دارند. در زمین آب در سه حالت اگریگته: یخ، آب، بوغ می‌شود. در شرایط تیتن بارانهای متانی به وجود می‌آیند، چون که متان در حالت هم ما­یع و هم بوغ موجود است. در مریخ پیشتر بارانهای آبی می‌باریدند. در زوهره بارانهای کیسلاتوی می‌بارند، چون­ک ابرهای آن اساساً از کیسلاتة سولفات عبارتند. باریدن بارانهای گوناگون در اتمسفرة جرمهای آسمانی به قید گرفته شده است. به زمین اینچنین بارانهای کیسلا­توی و شهابی نیز باریده، بعضاً بارانهای عجایب‌‌ به عمل می‌آیند، که در وقت باریدن آنها از آسمان هر گونه اشیا، غلّه‌دانه، میوه و سبزه‌وات، حشرات، ماهی و خزنده‌ها و غیره می‌افتند. مدّت طولانی نباریدن باران بای­س خشکسالی شده، به کشاورزی ضرر کلان می‌رساند.

دبیات: استپینکا پ. د. واپراسы آ پاگادی. لنینگراد، 1987.

م. خالاو.

Инчунин кобед

سفر

سفر (عربی-تهی، خالی) ، ماه دوّم سالشماری قمری هجری، که از 30 روز عبارت است. …