بان و

بانو (تخلّص؛ خییفیتس سیتسیلیه بینسیناونه؛ 13. 3. 1911، لیوبیچ، ولایت چیرنیگاو اکراینه-1998، کییف) ، شاعره و ترجمان روس. کارکن خدمتنشاندادة مدنیّت جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان (1981). همسر ا. لاهوتی. شعبة فارسی کورسهای شرق‌شناسی را سال 1928 در شهر کییف ختم نموده، به آسیای میانه، به سمرقند آمد. در این جا اوّل معلمه بود؛ سپس در رادیو چون راوی، خادم گ. «آواز تاجیک» کار کرد. سال 1930 در نشریات مرکزی خلقهای ا.ج.ش.س. به کار درآمد. در طول حیات ایجادی بانو، اساساً به ترجمة شعر و داستانهای ابوالقاسم لاهوتی، «شاهنامه» فردوسی به زبا­ن روسی مشغول شده است. از سال 1936 تا سال 1943 دوازده‌ مجموعة اشعار ا. لاهوتی در ترجمة بانو به طبع رسیدند. مجموعه‌های نسبتاً مکمّل ترجمکردة بانو از اشعار لاهوتی «لیریکه» (مسکو، 1970) و «و صد یه وыشیل نه زری» (دوشنبه، 1983) می‌باشند. ترجمة «شاهنامه» فیردو­سی، که بانو در همکاری با ا. لاهوتی انجام داده است، یکی از بهترین ترجمه‌های «شاهنامه» به زبان روسی به شمار می‌رود. این ترجمه در آ.ع. ا.ج.ش.س. سالهای 1957-89 (نشر دوّمش 1994) با مقدّمة مفصل ا. ستریکاو، شرح و توضیحات فراگیر کلّ جزئیات و غیره به طبع رسیده است.

مجموه‌های اشعارش با نامهای «دو نامه»، «اتّحاد جدایی‌ناپذیر»، «حکایت پیانیر» (هر سه-1942) چاپ شده‌اند. بانو شرکت‌کنندة جنگ بزرگ وطنی (1941-45) بود. با مدالها سرفراز گردیده است. عضون این ا.ج.ش.س. (1934).