بالشکاو
عالیگ گیارگییویچ (تولد 3. 06. 1929، شهر تویر) ، شرقشناس و تاریخنگار روس، دکتر علمهای تاریخ (1974) ، پروفسور (1992). خادم خدمتنشاندادة علم فدراسیون روسّیه (1997). ختمکردة شعبة عربی فکولتة زبانهای شرقی انیویرسیتیت دولتی لنینگراد(1951). هنگام دانشجویی و منبعد در گروه باستانشناسان آ.ع. اتّحاد جمهوری شوروی سوسیالیستی در حفریات پنجکینت قدیم شرکت ورزیده است. بعد ختم انیویرسیتیت به اسپیرنتورة ایرمیتج دولتی داخل شده، سال 1954 در موضوع «سفالهای آبیاری ماوراءالنهر در عصرهای 8-12 همچون یادگاری تاریخی» رسالة نامزدی دفاع میکند. سالهای 1954-56 خادم کلان علمی شعبة شرق ایرمیتج دولتی بوده، بیشتر به تهیه و تصنیف موادّ تاریخی و باستانشناسی آسیای مرکزی مشغول شده است. از دسامبر 1956 تا آکتیبر 1966 خ. خ. علمی بخش باستانشناسی آسیای میانه و قفقاز انستیتوت تاریخ فرهنگ مادّی بود. او در جستجوهای باستانشناسی حفریات پنجکینت همهساله شرکت ورزیده، به مسئلة شهرهای عصر میانگی مسلمانی همچون زوهورات اجتماعی و اقتصادی مراق ظاهر میکند. همزمان مسئلة خطّ عربی و خطّاطی را همچون وسیلة صنعت تصویری در جامعة عصر میانگی مسلمانی مورد آموزش قرار میدهد. سالهای 1961-1962 و 1962-1963 در هیت گروه باستانشناسی شوروی در نوبیة مصر شرکت ورزیده، همزمان در تهیه و تحریر منتخبات دوجلدة ب. و. برتالد سهم ارزنده میگذارد، که این رویة تحقیقات منبعده را در جادة عربشناسی برایش میکُشاید. سال 1966 بالشکاو به دستة عربشناسی شعبة لنینگردی انستیتوت خلقهای آسیای آ.ع. ا.ج.ش.س. به کار گذشته، از سال 1969 تحقیقات علمی «شهرهای اسریمییانگی شرق نزدیک در عصر 7 تا عهد استیلای مغول» را به انجام میرساند. سال 1974 در موضوع «شهرهای آسیای میانه در آخر عصر 8-ابتدای عصر 13» رسالة دکتری حمایه کرده، این موضوع را پیوسته ادامه و تکمیل میداد. نتیجة نهایی این تحقیقات ریسالة «شهرهای عصر میانگی شرق نزدیک در عصر 7-نیمة عصر 13. رابطههای اجتماعی و اقتصادی» گردید، که در آن رواج شهرسازی، حدود افزایش شهرها، شمارة اهالی و دیگر عاملهای اقتصادی و اجتماعی شهرهای شرق نزدیک و آسیای مرکزی در مقایسه با شهرهای اروپای غربی آورده شده است. بالشکاو از سال 1948 در حفریاتهای باستانشناسی پنجکینت قدیم با راهبری ا. یو. یکوباوسکیی، م. م. دیکاناو و ا. م. بیلینیتسکیی شرکت ورزیده است. او وابسته به شهرستان پنجکینت قدیم و دیگر شهرهای آسیای مرکزی یک قطار مقاله و اثرهای علمی نوشته است، که در آنها عاید به تاریخ فرهنگ مادّی و صنعت قدیمی خلق تاجیک اندیشههای جالب و خاطرمان میآرد. سهم بالشکاو در آموزش تاریخ گسترش اسلام در خراسان و ماوراءالنهر، تشکّل حیات اجتماعی و اقتصادی، فرهنگ شهرسازی و صنعت خلقهای آسیای مرکزی، از جمله تاجیکان در عصرهای میانه، خیلی بزرگ است. تی سالهای 1969-80 در حفریات باستانشناسی عراق شیرکت ورزیده است. بالشکاو همچنین به آموزش تاریخ اسلام رو آورده، تحقیق پیدایش دولتهای مسلمانی را در کتاب چارجلدة «تاریخ خلافت» به انجام رسانیده است، که اساساً عهد دولتداری خلفای راشدین را فرا میگیرد. سالهای 1987-1990 در هیت جستجویی باستانشناسان شوروی در عراق سهم سزاوار گذاشته، در چندین دانشگاه عالی کورسهای مخصوص تاریخشناسی عرب را درس میدهد و به کارهای علمی عنوانجویان سروری میکند. از سال 1986 خادم علمی و از می 1996 خ. ک. علمی شعبة لنینگردی انستیتوت شرقشناسی آ.ع. فدراسیون روسّیه. دارندة مکافات دولتی فدراسیون روسّیه در ساحة علم و تیخنیکه (2002). با آردین «دوستی» تاجیکستان (2000) سرفراز گردیده است.
اسار: بیلینیتسکیی ا. مسکو، بینتاویچ ا. ب. ، بالشکاو آ. گ. سریدنیویکاوыی گاراد سریدنیی ازی. مسکو، 1973؛ گاراد سریدنیی ازی و کانتسی 7-نچلی 13 وّ. اوتاریفیرت دکترسکایی دیسّیرتتسی. ل. ، 1974؛ آچیرک استاری عربسکایی کولتورы. v-15 وّ./پیر. نه عربسکیی یزыک. مسکو، 1989؛ استاریه خلیفته. ت. 1. اسلم و اروی. 570-633. مسکو، 1989؛ استاریه خلیفته. ت. 2. ایپاخه ولیکیخ زوایونیی. 633-656. مسکو، 1993؛ استاریه خلیفته ت. 3. میجد و دووخ گرجدنسکیخ واین. 656-696. مسکو، 1998؛ استاریه خلیفته. ت. iv. مسکو، 2010؛ سریدنیویکاوыی گاراد بلیجنیگا واستاکه 7-سیریدینه 13 و. ساتسیلنا-ایکانامیچیسکی آتناشینیه. مسکو، 2001.
ب. عبدالرحمان.